اگر اخیرا برای خواندن مطالب در فاصله نزدیک دچار مشکل شده‌اید، وقتی کتاب می‌خوانید و سپس به تلویزیون نگاه می‌کنید، ممکن است مدتی طول بکشد تا تصویر تلویزیون واضح شود و بازگشت به دید نزدیک نیز سخت باشد، در این صورت، ممکن است به یک وضعیت به نام پیر چشمی (Presbyopia) مبتلا باشید.
پیر چشمی(Presbyopia) چیست؟
شاید متوجه شده باشید افراد زیادی هستند که با افزایش سن شروع به استفاده از عینک مطالعه، عینک دوکانونی (bifocal) یا نوعی اصلاح نوری می‌کنند تا بتوانند اشیا را از نزدیک بهتر ببینند. این مشکل به دلیل شرایطی به نام پیر چشمی ایجاد می‌شود. پیر چشمی باعث می‌شود دیدن اشیا از نزدیک سخت‌تر شود و تقریبا همه افراد را از حدود اواسط دهه 40 سالگی تحت تأثیر قرار می‌دهد. پیر چشمی معمولا در حدود 40 سالگی شروع شده و تا اواسط 60 سالگی بدتر می‌شود. البته، در برخی افراد ممکن است زودتر (مثلا در اواخر دهه 30) دچار پیر چشمی شوند، و می‌توان گفت تقریبا همه افراد قبل از 55 سالگی، یا در دهه 60 زندگی، با این وضعیت سر و کار دارند. یک تصور اشتباه رایج وجود دارد که پیر چشمی به دلیل تغییرات عضلات چشم در داخل چشم است. داخل چشم، یک ساختار شفاف به نام عدسی کریستالی(Crystalline Lens) وجود دارد. وقتی در سنین کودکی هستیم، این عدسی نه‌تنها شفاف بلکه بسیار نازک و انعطاف‌پذیر نیز می‌باشد. مشکل اینجاست که با افزایش سن، این عدسی ضخیم‌تر و ضخیم‌تر می‌شود.
شاید شنیده باشید که هر هفت سال سلول‌های بدن شما بازسازی می‌شوند و تقریبا یک بدن کاملا جدید دارید. اما متاسفانه این مطلب، کاملا درست نیست! عدسی چشم دقیقا همان سلول‌هایی را دارد که از بدو تولد با آنها متولد شده‌اید و هر سال یک لایه اضافی (درست مثل حلقه‌های یک درخت یا لایه‌های پیاز) به آن اضافه می‌شود. وقتی جوان‌تر هستیم، این عدسی لایه‌های کمتری دارد و مانند یک نهال جوان که با باد به‌راحتی حرکت می‌کند، انعطاف‌پذیری دارد. اما اگر بخواهید یک درخت بزرگ با لایه‌های زیاد، مثل یک بلوط غول‌پیکر یا یک کاج را تکان دهید، می‌بینید که این کار بسیار سخت‌تر است. به همین دلیل، بعد از حدود 40 سالگی، عدسی داخل چشم انعطاف‌پذیری خود را از دست می‌دهد و نمی‌تواند به راحتی تغییر شکل دهد. در نتیجه دیدن اشیا از نزدیک برای چشم‌ها دشوار می‌شود. بنابراین، دشواری در خواندن از نزدیک با افزایش سن (پیر چشمی) یک پدیده کاملا طبیعی است. پیر چشمی بخشی از فرآیند طبیعی پیری است و یک بیماری محسوب نمی‌شود. این یک نوع رایج از خطای انکساری است که متخصصان مراقبت از چشم می‌توانند به‌راحتی آن را با استفاده از عینک، لنزهای تماسی یا جراحی اصلاح کنند.
نوبت رایگان بگیر!
نذار تاری دید، لذت‌های زندگی رو ازت بگیره
علائم پیر چشمی چیست؟
علائم و نشانه های اصلی پیر چشمی عبارتند از:
- نیاز به نور بیشتر هنگام مطالعه
- تاری دید در فاصله معمولی برای خواندن
- نیاز به نگه داشتن مطالب خواندنی در فاصله‌ای دور (به اندازه طول دست).
- سردرد ناشی از کارهای نزدیک (مانند خواندن یا نوشتن).
- خستگی چشم، که باعث احساس درد یا خستگی در چشم‌ها می‌شود.
عوامل خطر برای ابتلا به پیر چشمی چیست؟
عامل خطر اصلی برای پیر چشمی، سن بالای 40 سال است. با این حال، برخی داروها و شرایط پزشکی می‌توانند باعث ایجاد پیر چشمی در افراد کمتر از 40 سال شوند که پیر چشمی زودرس نامیده می‌شود.
عوامل خطر پیر چشمی زودرس عبارتند از:
- داشتن دوربینی
- مصرف برخی داروها، از جمله آنتی‌هیستامین‌ها یا داروهای ضدافسردگی
- داشتن برخی بیماری‌ها، از جمله دیابت، مولتیپل اسکلروزیس (MS) یا بیماری‌های قلبی‌عروقی
درمان‌های پیر چشمی
روش‌های مختلفی برای دید بهتر از نزدیک وجود دارد که در ادامه به آن می‌پردازیم:
ذره بین (magnifying lens)
قدیمی‌ترین روش در طول تاریخ، استفاده از لنز بزرگ‌نما یا ذره بین است. امروزه انواع مختلفی از ذره بین‌ها وجود دارد که هنوز برای چاپ کوچک و افرادی که دید کم دارند، بیشتر استفاده می‌شوند. بهترین گزینه این است که یک ذره بین با چراغی در آن پیدا کنید تا دید شما در نور مناسب شفاف‌تر باشد. این چراغ معمولا در لبه یا پشت لنز نصب می‌شود تا نور مستقیم و یکنواختی به سطحی که می‌خواهید مشاهده کنید، بتاباند. این نور به شما کمک می‌کند تا هنگام استفاده از ذره بین، حتی در محیط‌های کم‌نور هم بتوانید وضوح بیشتری داشته باشید و راحت‌تر بخوانید یا اشیاء را ببینید.
بسته به سلامت، سبک زندگی و ترجیحات شما، چشم‌پزشک ممکن است یکی از روش‌های زیر را برای اصلاح پیر چشمی پیشنهاد دهد:
عینک
حتی اگر قبلا برای مشکلات بینایی دیگری عینک می‌زدید، ممکن است اکنون وقت آن رسیده باشد که با توجه به تغییراتی که در بینایی شما رخ داده، به عینک فروشی مراجعه کنید و عینک خود را به یک مدل جدیدتر و راحت‌تر تغییر دهید.
عینک مطالعه (Reading glasses)
عینک مطالعه از دو لنز بزرگ‌نما تشکیل شده که کنار هم قرار گرفته و روی چشم‌ها قرار می‌گیرند. به عبارت دیگر، هر عدسی در عینک مطالعه نقش یک بزرگ‌نمای دستی را دارد و هنگامی که عینک را روی چشم می‌زنید، مانند این است که دو بزرگ‌نمای دستی را در کنار هم گرفته‌اید تا دید واضح‌تری از نزدیک داشته باشید. این عینک‌ها معمولا برای کمک به خواندن و دیدن اشیای نزدیک طراحی شده‌اند. شما می‌توانید عینک‌هایی با نسخه تجویزی خود تهیه کنید که کیفیت بالاتری دارند و بهترین دید را برای شما فراهم می‌کنند. این عینک‌ها می‌توانند بسته به نیازهای شما (مثلا اتفاده زیاد از گوشی یا کامپیوتر، یا نیاز به لنز قوی به دلیل فعالیت‌های خاص) از طرف پزشک چشم تنظیم شوند. می‌توانید آنها را بدون نسخه نیز از فروشگاه یا داروخانه تهیه کنید اما بهتر است نسخه تجویزی پزشک را بخرید.
این عینک برای افرادی که نزدیک بینی، دوربینی یا آستیگماتیسم ندارند ایده آل هستند.
شما می‌توانید از عینک‌های مطالعه با کیفیت و اصلی در فروشگاه صاپتیک استور دیدن فرمایید و با مشاوران مجموعه جهت انتخاب بهترین عینک در ارتباط باشید.
بیشتر بخوانید: 6 مورد از انواع بیماری خطرناک چشمی که ممکن است شما را نابینا کند!
عینک دوکانونی (Bifocals)
عینک‌های دوکانونی که معمولا برای پیر چشمی تجویز می‌شوند، عینک‌هایی هستند که دو نسخه مختلف را در یک لنز عینک دارند. بخش بالایی لنز برای دید دور تجویز شده، در حالی که بخش پایین‌تر و کوچک‌تر لنز برای کمک به دیدن اشیاء از فاصله نزدیک طراحی شده است.
عینک سه کانونی (Trifocals)
عینک‌های سه‌کانونی دارای سه لنز هستند: یکی برای دیدن اشیاء از نزدیک، یکی برای فاصله‌های متوسط و یکی برای دیدن اشیاء دور.
عینک تدریجی (Progressives)
عینک‌های پروگرسیو لنزهای چندکانونی هستند که مشابه عینک‌های دوکانونی عمل می‌کنند، اما انتقال نسخه‌ها در آنها تدریجی‌تر است. بسیاری از افراد زمانی که نمی‌خواهند خط قابل مشاهده‌ای روی عینک‌هایشان باشد، عینک‌های پروگرسیو را انتخاب می‌کنند.
خرید عینک طبی صاپتیک استور
فریم طبی ساتراپ مدل RGH007
2,000,000 تومان
فریم طبی ساتراپ مدل p23058
2,000,000 تومان
فریم طبی ساتراپ مدل p23061
2,000,000 تومان
فریم طبی ساتراپ مدل P6167
2,000,000 تومان
فریم طبی ساتراپ مدل RGA23138
2,000,000 تومان
فریم طبی ساتراپ مدل P6159
2,000,000 تومان
فریم طبی ساتراپ مدل p6260
2,000,000 تومان
فریم طبی ساتراپ مدل p6193
2,000,000 تومان
فریم طبی ساتراپ مدل P6253
2,000,000 تومان
فریم طبی ساتراپ مدل p6273
2,000,000 تومانعینکهای پروگرسیو اداری (Office progressives)
به‌طور خاص برای انجام کارهای نزدیک در دفتر مانند کار با کامپیوتر یا نوشتن طراحی شده‌اند. وقتی از میز بلند می‌شوید و نیاز به دیدن اشیاء دور دارید، باید این عینک‌ها را بردارید، زیرا این عینک‌ها برای دید دور مناسب نیستند.
لنزهای تماسی
برخی افراد برای دیدن واضح در فاصله دور از لنزهای تماسی استفاده می‌کنند و سپس برای دیدن از نزدیک از عینک‌های مطالعه آماده (که بدون نسخه هستند) استفاده می‌کنند. روش‌های دیگری برای اصلاح دید دور و نزدیک با لنزهای تماسی وجود دارد:
لنزهای تماسی دو کانونی (Bifocal contact lenses)
یک لنز دوکانونی واقعی به شما کمک می‌کند تا فقط دو نقطه کانونی (معمولا یکی برای دید دور و دیگری برای دید نزدیک) را ببینید. این لنزها در مواد نرم یا سخت (گازنفوذپذیر) موجود هستند.
لنزهای تماسی چندکانونی (Multifocal contact lenses)
لنزهای چندکانونی مشابه لنزهای دوکانونی هستند و افراد معمولا این دو اصطلاح را به طور متناوب استفاده می‌کنند. اما یک لنز چندکانونی می‌تواند بیش از دو نقطه کانونی داشته باشد. این لنزها نیز در نسخه‌های نرم یا گازنفوذپذیر موجود هستند. لنزهای چندکانونی به افراد کمک می‌کنند تا با هر دو چشم، اشیاء را در فاصله دور، نزدیک و هر چیزی در بین آنها ببینند و درک عمق داشته باشند.
لنزهای تماسی منوویژن (Monovision contact lenses)
در لنزهای تماسی منوویژن، یک چشم لنزی دارد که به شما کمک می‌کند اشیاء را در فاصله دور ببینید، در حالی که چشم دیگر لنزی دارد که برای دید نزدیک مناسب است. مغز شما به تدریج به این روش عادت می‌کند، اما ممکن است تا دو هفته طول بکشد تا این روش برای شما راحت شود.
لنزهای تماسی منوویژن اصلاح‌شده (Modified monovision contact lenses)
در لنزهای منوویژن اصلاح‌شده، یک لنز برای دید نزدیک یا دور می‌زنید. در چشم دیگر، یک لنز چندکانونی می‌زنید که به شما کمک می‌کند در تمام فواصل دید داشته باشید.
بیشتر بخوانید: شایع ترین بیماری چشم + راهنمای دقیق تشخیص
جراحی
قبل از تصمیم‌گیری برای انجام جراحی، سلامت چشم، تاریخچه خانوادگی و سبک زندگی خود را با پزشک خود در میان بگذارید. افرادی که فقط از عینک مطالعه استفاده می‌کنند ممکن است متوجه شوند که جراحی برای آنها بیشتر ریسک دارد تا مزیت.
سه روش لیزر زیر، پیر چشمی را با استفاده از مونویژن تصحیح می‌کنند:
جراحی لیزیک (LASIK)
لیزیک یک روش جراحی محبوب برای اصلاح بینایی افرادی است که دچار نزدیک‌بینی، دوربینی یا آستیگماتیسم هستند. در این روش، یک چشم برای دید دور و چشم دیگر برای دید نزدیک اصلاح می‌شود. اگر تا به حال چنین تجربه‌ای نداشته‌اید، بهتر است ابتدا این روش را با لنزهای تماسی امتحان کنید تا ببینید می‌توانید به آن عادت کنید یا نه. اگر به راحتی به آن عادت کردید، می‌توانید در نظر بگیرید که عمل لیزیک انجام دهید که بهبود عمق دید شما را به دنبال خواهد داشت و وابستگی شما به عینک‌های مطالعه را کاهش می‌دهد.
جراحی پی‌آرکی (PRK)
اگر دچار نزدیک‌بینی متوسط تا شدید، دوربینی و/یا آستیگماتیسم هستید، ممکن است کاندیدای خوبی برای انجام جراحی کراتکتومی فتورفرکتیو (PRK) باشید.
جراحی اسمایل (SMILE)
در این روش، جراح با استفاده از لیزر بسیار دقیق، یک قطعه با شکل دیسک از بافت داخل قرنیه ایجاد کرده که آن را از طریق یک برش کوچک خارج می‌کند.
قطره چشم
قطره‌های چشم برای برخی افراد مبتلا به پیر چشمی گزینه خوبی هستند. قطره‌های پیلوکارپین (Pilocarpine) با کوچک‌تر کردن مردمک چشم، عمق تمرکز را بهبود می‌بخشند و دید واضح‌تری از نزدیک فراهم می‌کنند. این اولین قطره‌های چشمی هستند که توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) برای اصلاح پیر چشمی تأیید شده‌اند. قرمزی چشم و سردرد شایع‌ترین عوارض جانبی هستند، و ممکن است با مشکلاتی در دید شب نیز مواجه شوید.
برخی تحقیقات استفاده از این قطره‌ها را با جداشدگی شبکیه مرتبط می‌دانند. اگر این وضعیت را تجربه کرده‌اید یا عوامل خطر آن را دارید، بهتر است با پزشک خود درباره ریسک‌ها و اینکه آیا این درمان گزینه مناسبی برای شماست، مشورت کنید.
تفاوت پیر چشمی و دوربینی (hyperopia) چیست؟
پیر چشمی و دوربینی هر دو خطای انکساری هستند که باعث تاری دید در فاصله نزدیک می‌شوند، اما علل متفاوتی دارند. پیر چشمی زمانی رخ می‌دهد که عدسی چشم انعطاف‌پذیری خود را از دست می‌دهد. دوربینی زمانی اتفاق می‌افتد که کره چشم خیلی کوتاه یا قرنیه چشم خیلی صاف باشد.
آیا می‌توانید به طور همزمان پیر چشمی و نزدیک بینی (myopia) داشته باشید؟
بله. نزدیک‌بینی باعث دید واضح از نزدیک و تاری در فاصله دور می‌شود. اما اگر بالای 40 سال سن دارید، حتی با عینک یا لنز، اثرات پیر چشمی را حس خواهید کرد. متخصص چشم می‌تواند نسخه عدسی شما را به‌روزرسانی کرده تا هم نزدیک‌بینی و هم پیر چشمی اصلاح شود.
جمع بندی
اگر علائم پیر چشمی یا مشکلات دیگری در بینایی خود دارید، باید به چشم پزشک مراجعه کنید. دید مبهم می‌تواند نشانه بسیاری از مشکلات باشد. بنابراین، مهم است که یک متخصص چشم، چشم‌هایتان را ارزیابی کرده و علت مشکل را شناسایی کند. حتی اگر علائمی ندارید، باید به طور منظم چشم‌ها و بینایی خود را بررسی کنید. اینکه هر چند وقت یکبار نیاز به معاینه چشم دارید معمولا به سن، سلامت چشم و شرایط پزشکی زمینه‌ای شما بستگی دارد. بیشتر بزرگسالان باید هر یک یا دو سال یکبار معاینه شوند. شما می‌توانید با مراجعه به متخصصین بینایی‌سنجی و چشم‌پزشکی از وضعیت چشمان خود مطلع شوید و از بروز مشکلات جدی پیشگیری کنید. همچنین، با مراجعه به صاپتیک استور در تهران و اصفهان، می‌توانید از تیم مجرب و متخصصین درخواست کنید تا بینایی شما را ارزیابی کرده و بهترین خدمات متناسب با نیازتان را ارائه دهند.
سوالات متداول
پیر چشمی چگونه تشخیص داده می‌شود؟
چشم‌پزشک یا بینایی سنج می‌تواند پیر چشمی را با یک معاینه چشم تشخیص دهد. بخش مهمی از این معاینه شامل ارزیابی انکسار است که متخصص چشم به وسیله آن پیر چشمی و مشکلات بینایی دیگر مانند آستیگماتیسم، نزدیک‌بینی یا دوربینی را تشخیص می‌دهد.
*ارزیابی انکسار: میزان توانایی شما در دیدن اشیا در فواصل مشخص را اندازه‌گیری می‌کند.
آیا می توانم از پیر چشمی پیشگیری کنم؟
خیر، زیرا بخشی از روند طبیعی پیری است. اما می‌توانید برای محافظت از سلامت چشم خود اقداماتی انجام دهید. مثل:
برای محافظت از چشمان خود در برابر اشعه های مضر فرابنفش (UV) از عینک آفتابی استفاده کنید. شما می‌توانید این عینک‌ها را در طرح‌های مختلف و با کیفیت عالی از فروشگاه صاپتیک استور تهیه کنید.
غذاهای غنی از مواد مغذی و تقویت کننده سلامت چشم (مثل ویتامین A، ویتامین C، ویتامین E و لوتئین) مصرف کنید.
لوتیئن در برخی مواد غذایی مانند اسفناج، کلم پیچ و زرده تخم مرغ یافت می‌شود.
درباره سندرم بینایی رایانه اطلاعات کسب کنید و برای کاهش فشار چشم، برنامه‌های روزمره خود را اصلاح کنید.
منابع
https://www.youtube.com/watch?v=FsvaX8KA1NA
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/8577-presbyopia
