احتمالا شما هم این تجربه را داشته‌اید که بعد از خرید یک عینک جدید، با ذوق و هیجان فراوان، آن را امتحان می‌کنید. اما به‌جای دیدی شفاف، با تاری تصویر مواجه می‌شوید! طبیعی است که این موضوع کمی نگران‌کننده باشد. مگر این عینک قرار نبود دید شما را بهتر کند؟ پس چرا به تاری دید بعد از تعویض عینک دچار شده‌اید؟ چرا سرگیجه دارید و نمی‌توانید درست تمرکز کنید یا حتی چشم‌هایتان احساس خستگی می‌کنند؟
نگران نباشید! این مشکل نه از عینک و نه از چشمانتان است، بلکه یک پدیده کاملا طبیعی به نام دوره‌ی تطبیق می‌باشد که بسیاری از افراد هنگام تغییر عینک با آن روبه‌رو می‌شوند. استفاده از عینک جدید، چه برای اولین بار باشد، چه جایگزین عینک قدیمی یا تغییر نسخه، نیاز به زمانی برای سازگاری دارد. همانطور که کفش‌های جدید برای راحتی نیاز به زمان دارند، عینک جدید نیز به دوره‌ای برای عادت کردن نیاز دارد. اما چرا این اتفاق می‌افتد و چگونه می‌توانید راحت‌تر به عینک جدیدتان عادت کنید؟
نوبت رایگان بگیر!
نذار تاری دید، لذت‌های زندگی رو ازت بگیره
مشکلات مرتبط با تعویض عینک
هنگام استفاده از یک عینک جدید، احتمال دارد با مشکلاتی روبه‌رو شوید که تنها مختص شما نیست و افراد زیادی آن را تجربه می‌کنند.
تاری دید بعد از تعویض عینک
عینک‌های جدید می‌توانند اشیا را تابیده، خمیده، موج دار یا خارج از فوکوس نشان دهند. ممکن است همه چیز را کاملا واضح نبینید. مثلا، اشیا با شکلی متفاوت به نظر برسند، درک عمق برایتان دشوار باشد، یا لبه‌های میدان دید شما خمیده شوند، به گونه‌ای که انگار از داخل یک تنگ ماهی به اطرافتان نگاه می‌کنید و اشیا کشیده‌تر، بزرگ‌تر یا کوچک‌تر از حد معمول دیده می‌شوند.
سردرد و چشم درد
از آنجا که دید شما تغییر کرده، چشم‌ها برای سازگاری با شرایط جدید بینایی، مجبورند بیشتر از حد معمول کار کنند. تا خود را با این تغییرات سازگار کنند. در نتیجه، عضلات چشم به طور مداوم برای تنظیم دید تلاش می‌کنند، که می‌تواند به احساس خستگی، فشار، درد، سردرد و حتی کمی حالت تهوع منجر شود. اگرچه شدت این علائم در افراد مختلف متفاوت است، اما ممکن است باعث شود فکر کنید که مشکلی در عینک جدیدتان وجود دارد. با این حال، در بیشتر موارد، یک توضیح منطقی برای این موضوع وجود دارد.
بیشتر بخوانید:دلایل و روش رفع سردرد ناشی از عینک، میگرن چشم
علت تاری دید بعد از تعویض عینک
تفاوت بین دیدی که از عینک قدیمی و جدید می‌بینید، به عوامل زیادی مثل موقعیت عینک، نسخه‌ی عینک شما، طراحی لنز و … بستگی دارد. تغییر در هر یک از این عوامل می‌تواند تاری دید بعد از تعویض عینک شود. در ادامه عوامل موثر را بررسی می‌کنیم.
تاری دید بعد از تعویض عینک: موقعیت عینک
عینک‌ها طوری طراحی شده‌اند که کمی از چشم‌ها فاصله داشته باشند تا مژه‌ها بتوانند به راحتی هنگام پلک زدن حرکت کنند. با افزایش فاصله‌ی عمودی عینک از چشم‌ها، احتمال تاری دید هم بیشتر می‌شود زیرا قدرت انکساری لنز (خصوصا در نسخه‌های بالاتر) به شدت به فاصله بستگی دارد. اپتومتریست برای تعیین قدرت لنز، معمولاً از فوروپتر استفاده می‌کند. مثلا در تصویر زیر، فرد سمت چپ چشم‌های خود را دقیقا روی فوروپتر قرار داده، در حالی که فرد سمت راست به طور عادی نشسته است. فرد سمت چپ باید عینک را دقیقا روی چشمانش بزند تا نسخه‌ی او درست کار کند، زیرا اپتومتریست قدرت لنز را بر اساس فاصله خاصی محاسبه کرده و این موضوع نشان‌دهنده اهمیت تنظیم صحیح وضعیت سر در هنگام آزمایش چشم است.
فریم نامناسب
انتخاب فریم مناسب برای عینک بسیار مهم است و باید تعادلی بین زیبایی و راحتی ایجاد شود. بسیاری از مشکلات زمانی رخ می‌دهند که ظاهر عینک مهم‌تر از تطابق و راحتی آن با صورت در نظر گرفته می‌شود. انتخاب فریم‌های خیلی کوچک ممکن است باعث فشار روی چشم‌ها و تغییر در تصویر دید شود.
بیشتر بخوانید: راهنمای خرید بهترین فریم عینک طبی
تاری دید بعد از تعویض عینک: عادت نکردن مغز
مغز شما هنوز به دید جدید عادت نکرده است. مغز انسان توانایی‌های شگفت‌انگیزی دارد! وقتی خوب نمی‌بینیم یا مدت‌ها با یک شرایط خاص زندگی کرده‌ایم، مغز به‌طور ناخودآگاه و بدون اینکه متوجه شویم کمبودها را جبران و اطلاعات را اصلاح می‌کند. بنابراین، اگر تاکنون عینک نداشته‌اید، یا سال‌ها از یک عینک قدیمی استفاده کرده‌اید، یا حتی به یک نوع خاص از فریم عینک عادت کرده‌اید، مغز شما این تغییرات را جبران کرده تا دیدتان برایتان طبیعی به نظر برسد.
البته مغز نمی‌تواند نقص‌های بینایی را واقعا اصلاح کند، اما باعث می‌شود که وضعیت دید فعلی شما عادی به نظر برسد. به همین دلیل، وقتی عینک جدیدی می‌زنید، ممکن است حس کنید که دید طبیعی ندارید. این موضوع به‌ویژه برای افرادی که از عینک‌های تدریجی (Progressive) برای اصلاح پیرچشمی استفاده می‌کنند، رایج‌تر است.
تاری دید بعد از تعویض عینک: نسخه اشتباه یا عینک نامناسب
نسخه‌ی عینک در آزمایش چشم محاسبه می‌شود. همیشه مطمئن شوید که نسخه‌ی چشمتان به‌روز می‌باشد و عینکتان مطابق با اندازه‌گیری‌های دقیق ساخته شده است. یکی از مهم‌ترین اندازه‌گیری‌ها، فاصله‌ی بین مردمک‌های چشم (PD) است که برای قرارگیری صحیح لنزها درون فریم ضروری می‌باشد. اگر در نسخه‌ی شما اشتباهی رخ داده باشد یا عینکتان با دقت ساخته نشده باشد، مشکلات بینایی را تجربه خواهید کرد. هرچه نسخه‌ی عینک قوی‌تر باشد، اعوجاج بیشتری احساس می‌کنید. بنابراین چشم‌های خود را به‌طور منظم آزمایش کنید تا افزایش نسخه‌ی شما به تدریج صورت بگیرد و این به مغز شما فرصت می‌دهد تا به تغییرات عادت کند.
نسخه‌ی شما ممکن است تغییر کند، اما تقریبا همیشه از سه عدد تشکیل شده است: کره، استوانه و محور (Axies)
کره (SPH): با تغییر قدرت کره‌ای نسخه، اندازه تصویر نیز تغییر می‌کند و در نتیجه اعوجاج بیشتری ایجاد می‌شود.
قدرت استوانه‌ای (CYL): زمانی که قدرت استوانه‌ای تغییر می‌کند، اندازه تصویر تغییر نمی‌کند، اما تصویر کشیده می‌شود. وقتی در شب اطراف چراغ‌های خیابان نوارهایی می‌بینید، یعنی آستیگماتیسم دارید. قدرت استوانه‌ای نسخه کمک می‌کند که تصویر کشیده شده اصلاح شود.
البته، قبل از نتیجه‌گیری سریع در این مورد، ابتدا باید فرض کنید که مغزتان هنوز به دید جدید عادت نکرده است. در صورت تردید، می‌توانید از متخصص بینایی‌سنجی یا تیم خدمات مشتریان کمک بگیرید تا نسخه‌ی شما بررسی شود.
تاری دید بعد از تعویض عینک: طراحی لنزها
طراحی لنز به شاخص انکسار لنز وابسته است که قدرت انکسار نور را مشخص می‌کند. در نسخه‌های با قدرت بالا، برای نازک کردن لنز، گزینه‌هایی با شاخص انکسار بالاتر پیشنهاد می‌شود. لنز با شاخص انکسار پایین‌تر ضخیم‌تر است، در حالی که لنز با شاخص بالاتر نازک‌تر است. همچنین، هرچه لنز خمیده‌تر باشد، اعوجاج بیشتری ایجاد می‌شود. لنزهای کروی استاندارد در نسخه‌های بالا دچار انحراف شده و تصویر شبحی تولید می‌کنند که به وضوح دید آسیب می‌زند.
تاری دید بعد از تعویض عینک: پوشش‌ها یا رنگ‌های لنز
پوشش‌های ضد انعکاس یا فیلترهای نور آبی ممکن است در ابتدا باعث ناراحتی شوند زیرا چشمان شما باید به تجربه بصری تغییر یافته عادت کنند.
تاری دید بعد تعویض عینک: مشکل پزشکی
در موارد بسیار نادر، مشکلات بینایی که بهبود نمی‌یابند، می‌توانند نشانه‌ی یک بیماری زمینه‌ای مانند آب مروارید (Cataract)، گلوکوم (Glaucoma) و … باشند. همچنین، برخی از داروها می‌توانند بر بینایی تأثیر بگذارند. حتی در برخی موارد استرس نیز می‌تواند باعث تغییر در کیفیت دید شما شود.
تاری دید بعد از تعویض عینک: عوامل شخصی
سن و سلامت کلی چشم‌ها نیز می‌تواند بر مدت زمان تطبیق تاثیر بگذارد، به طوری که افراد جوان‌تر و کسانی که چشمان سالم دارند معمولاً سریع‌تر از افراد مسن‌تر یا کسانی که مشکلات چشمی پیشین دارند، به عینک جدید عادت می‌کنند.
راهکارهای حل مشکل تاری دید بعد از تعویض عینک
- به مغز خود فرصت دهید تا به عینک جدید عادت کند. سعی کنید عینک جدید خود را بیشتر بزنید. مثلا بلافاصله بعد از بیدار شدن، عینک جدید خود را بزنید. چشمانتان مانند عضلات نیاز به تمرین دارند تا بهتر ببینند.
- اگرچه ممکن است در ابتدای استفاده احساس راحتی نداشته باشید اما به هیچ عنوان از عینک قبلی خود استفاده نکنید.
- در صورت لزوم استراحت منظم داشته باشید.
- سر خود را بالا و پایین حرکت دهید و از مناطق مختلف لنزهای عینک نگاه کنید و سعی کنید به اشیاء با فاصله‌های مختلف تمرکز کنید. این کار به مغز شما کمک می‌کند تا درک کرده و با تغییرات سازگار شود.
- مستقیم نگاه کرده و روی اشیاء دور تمرکز کنید.
- از پایین لنزها نگاه و به شیء نزدیک تمرکز کنید.
- سر خود را بچرخانید و به شیء مورد نظر نگاه کنید. این کار به استفاده از عینک‌های دو کانونی که به‌طور عمودی تنظیم شده‌اند، کمک خواهد کرد.
نکته مهم: در دوره‌ی تطبیق، نباید در موقعیت‌هایی مانند رانندگی یا کار با ماشین‌آلات سنگین که نیاز به بینایی واضح دارید، از عینک جدید استفاده کنید. دوره‌ی تطبیق حدود یک هفته طول می‌کشد. در برخی موارد، به‌ویژه در افرادی که از عینک‌های تدریجی استفاده می‌کنند یا افرادی که مشکلات بینایی‌شان (مثل تاری دید، ضعف بینایی یا سایر نقص‌ها) را برای مدت طولانی نادیده گرفته‌اند و به موقع به دنبال درمان یا اصلاح آن نرفته‌اند، این دوره ممکن است تا ۴ هفته طول بکشد.
اگر تاری دید یا سردردها ادامه دارد…
با متخصص بینایی خود تماس بگیرید. آنها به‌طور دقیق چشمان شما و نسخه‌ی عینک را بررسی خواهند کرد. همچنین می‌توانید عینک خود را برای بررسی مشکلات احتمالی در تولید، چک کنید.
جمع بندی
تاری دید بعد از تعویض عینک بسیار شایع است. به هر حال برای عادت کردن نیاز به زمان دارید. اگر دوره‌ی تطبیق را رعایت کنید، این مشکل حل خواهد شد. در غیر این صورت با متخصص بینایی خود مشورت کنید. علاوه براین اکثر مردم معمولا فراموش می‌کنند که مثل سایر قسمت‌های بدن، باید به طور منظم چشم‌های خود را توسط یک متخصص معاینه کنند. حتما برای معاینه چشم‌ها وقت بگیرید. اگر مشکلات بینایی را برای مدت طولانی نادیده بگیرید، اصلاح آن زمان بیشتری خواهد برد.
