خواندن نسخه چشم پزشکی در منزل با 8 اصطلاح رایج

نسخه چشم پزشکی چیست؟

نسخه چشم‌پزشکی، یک فایل پزشکی است که توسط چشم‌پزشک برای مشخص کردن نیازهای بینایی بیمار نوشته می‌شود و اطلاعات زیادی را در مورد سلامت چشم شما نشان می‌دهد. نسخه چشم‌پزشکی به فرد کمک می‌کند تا عینک یا لنزهای تماسی متناسب با نیازهای بینایی‌اش را تهیه کند. اکثر مردم نمی‌دانند هر قسمت از نسخه به چه معناست. بزرگترین چالش افرادی که قصد خرید عینک طبی دارند، این است که تفسیر برگه اپتومتری را بدانند یا بتوانند نسخه چشم پزشکی خود را در منزل بخوانند. به طور کلی نسخه‌های عینک از یک قالب خاص پیروی می‌کنند و اطلاعات در یک جدول نمایش داده می‌شود. اختصارات و اعداد اطلاعاتی را برای هر چشم ارائه می‌دهند که به تعیین جزئیات لنزهای عینک جدید شما کمک می‌کند. در این مقاله از صاپتیک استور به صورت کامل نحوه خواندن نسخه چشم پزشکی در منزل را به شما آموزش می‌دهیم.

OS در مقابل OD

جدولی که در نسخه چشم‌پزشکی شما قرار گرفته معمولا دو ردیف را شامل می‌شود.

چشم سمت راست:OD  مخفف Oculus Dexter یا RE

چشم راست چپ: OS مخفف Oculus Sinister یا LE

اعداد ذکر شده در سمت راست هر مخفف، مربوط به آن چشم است.

SPH در چشم‌پزشکی

چشم‌های بیشتر مردم مانند یک کره یا توپ بسکتبال گرد هستند و انحنای یکسانی در تمام اطراف دارند. یک اصلاح ساده برای کل چشم کافی است. عدد ذکر شده در ستون کره (SPH) نشان‌دهنده میزان کلی اصلاحی است که از عینک‌ها نیاز دارید. زیر آن، درجات مختلف اصلاح بینایی را مشاهده می‌کنید که از صفر شروع شده و به صورت پلکانی، یک‌چهارم دیوپتر بالا یا پایین می‌روند. علامت مثبت یا منفی قبل از این اعداد نشان‌دهنده اهمیت نوع اصلاح است. علامت مثبت نشان‌دهنده لنزی است که قدرت بزرگنمایی برای اصلاح دوربینی (hypermetropia) دارد و علامت منفی به معنی اصلاح نزدیک‌بینی (myopia) است.

اعداد منفی

اعداد منفی در نسخه چشم پزشکی شما به این معنی است که شما نزدیک بینی دارید، که مشکل در دیدن اشیاء یا از راه دور است. نزدیک بینی ممکن است بر توانایی شما در خواندن علائم خیابان یا دیدن جزئیات یک شخص یا شی در آن سوی خیابان تأثیر بگذارد. عدد روی نسخه شما نشان می‌دهد که چند دیوپتر برای اصلاح بینایی شما مورد نیاز است. اگر نسخه شما 2- را نشان می‌دهد، لنز شما به دو دیوپتر قدرت نیاز دارد تا به شما کمک کند اشیا را در فاصله دور به صورت واضح ببینید. نزدیک بینی زیر 5-، شدید (نزدیک بینی بالا) در نظر گرفته می‌شود.

اعداد مثبت

اعداد مثبت به این معنی است که شما دوربینی دارید و نمی توانید اشیاء نزدیک را به وضوح ببینید. دوربینی ممکن است خواندن منوی رستوران یا دیدن واضح نوشته‌های گوشی را دشوار کند. هر چه عدد بالاتر باشد، به اصلاح بیشتری نیاز دارید. هر عددی بالاتر از 3+ به‌عنوان دوربینی بالا در نظر گرفته می‌شود.

یشتر بخوانید: همه چیز درباره نمره چشم: تعیین و عوامل بهبود آن

CYL در چشم‌پزشکی

سیلندر (cylinder) به لنز استوانه‌ای مربوط است که ویژگی منحصربه‌فردی دارد. اگر لنز را طوری قرار دهیم که یک خط افقی از آن عبور کند، در آن خط قدرت لنز صفر خواهد بود. اما در جهت عمودی یا عمود بر آن خط، لنز توانایی تغییر و بهبود وضوح دید را دارد. این نوع لنز برای اصلاح آستیگماتیسم به کار می‌رود و به تنظیم بینایی کمک می‌کند. آستیگماتیسم یک خطای بینایی است که به شکل جلوی چشم شما بستگی دارد. براساس گفته دکتر کراینز اگرچه ممکن است آستیگماتیسم تنها در یک چشم وجود داشته باشد، اما وجود آن در هر دو چشم رایج‌تر است. ممکن است در نسخه چشم‌پزشکی خود یک ستون خالی یا عبارت DS را ببینید که به این معناست که نیازی به اصلاح آستیگماتیسم ندارید. اما اگر در این ستون اعدادی ببینید، به این معنی است که برای اصلاح آستیگماتیسم خود به عینک نیاز دارید.

ممکن است وجود علامت مثبت یا منفی در جلوی ستون سیلندر برای شما گیج کننده باشد. بیشتر پزشکان علامت منفی را جلوی سیلندر می‌نویسند زیرا عینک‌ها به‌صورت سیلندر منفی ساخته می‌شوند. با این حال، گاهی اوقات پزشکان نسخه عینک را با علامت مثبت در جلوی قدرت سیلندر می‌نویسند. این هیچ اشکالی ندارد و برای بیشتر افراد تفاوتی نخواهد داشت. اگر عینک سازان، علامت سیلندر مثبت را ببینند، یک محاسبه ساده انجام می‌دهند تا آن را به فرم سیلندر منفی تبدیل کنند.

Axies در چشم‌پزشکی

محور (Axies) به لنز سیلندری که برای اصلاح آستیگماتیسم طراحی شده اشاره دارد. در واقع محور به ما می‌گوید که آستیگماتیسم در کجای قرنیه (جلوی چشم شما) قرار دارد. این عدد سه رقمی از 000 تا 180 متغیر است. دقت این محور، به‌ویژه اگر قدرت اصلاح آستیگماتیسم بالا باشد، می‌تواند بسیار مهم باشد. اگر لنزها به درستی روی صورت شما قرار نگیرند یا چرخانده شوند، بینایی شما از طریق آن لنز درست نخواهد بود و تصویر شما تار خواهد شد. در صنعت عینک‌سازی، استانداردهای دقتی وجود دارد که مشخص می‌کند محور باید با چه میزان دقت در عینک‌ها ساخته شود تا با آنچه در نسخه نوشته شده مطابقت داشته باشد.

ستون ADD

برخی از افراد به دو نسخه مختلف در یک لنز نیاز دارند. لنز اضافی که به‌عنوان ADD شناخته می‌شود، به قدرت بزرگنمایی مورد نیاز در عینک‌هایی که دارای لنز بایفوکال (Bifocal)، پروگرسیو (Progressive) یا وريفوکال (Varifocal) هستند، اشاره دارد. اگر شما به عینک بایفوکال یا پروگرسیو نیاز دارید، احتمالا اعدادی را در این بخش مشاهده خواهید کرد که از 1+ تا 2.50+ و گاهی حتی بالاتر متغیر است. این اعداد بسته به نیاز فرد برای خواندن نزدیک تعیین می‌شوند.

*عینک بایفوکال (Bifocal): عینکی است که دو قسمت لنز با قدرت‌های مختلف دارد؛ یک قسمت برای دید دور و قسمت دیگر برای دید نزدیک.

*عینک پروگرسیو (Progressive) نیز نوعی عینک با چندین ناحیه اصلاحی است که بدون خطوط تفکیک‌کننده، به تدریج از قدرت دید دور به نزدیک تغییر می‌کند. این نوع عینک‌ها برای افرادی که به تغییرات بینایی مرتبط با سن دچار هستند، بسیار مناسب است.

دو مورد نهایی که ممکن است در نسخه عینک خود مشاهده کنید، شامل یادداشت‌های اضافی است. این یادداشت‌ها می‌توانند دستورالعمل‌هایی باشند که نشان می‌دهند عینک برای دید دور یا نزدیک طراحی شده است، یا به لنزهای چندکاره یا نسخه‌های خاص برای عینک‌های کامپیوتری اشاره کنند. این اطلاعات به سازنده عینک کمک می‌کند تا به نیازهای بینایی خاص فرد پاسخ دهد.

منشور یا Prism

اگر شما دچار دوبینی بینایی (diplopia) هستید، ممکن است پزشک شما اصلاح منشوری را تجویز کند. دوبینی نوعی خطای انکساری است و زمانی رخ می‌دهد که نور به جای اینکه فقط بر یک ناحیه متمرکز شود، به دو ناحیه از شبکیه می‌رسد. اضافه کردن اصلاح منشوری به عینک‌ها نور وارد شده به چشم را خم می‌کند. نور خمیده بر روی بخش صحیح شبکیه می‌افتد و به جای دو تصویر، یک تصویر تولید می‌کند.

فاصله مردمک چشم یا PD

به فاصله بین دو مردمک چشم اشاره دارد و برای قرار دادن صحیح عینک روی صورت شما بسیار مهم است. این اندازه‌گیری توسط چشم‌پزشک یا شخصی که عینک را برای شما مناسب می‌کند، انجام می‌شود و تعیین می‌کند که مرکز نوری نسخه باید کجا قرار گیرد.

تاریخ انقضا

نسخه‌های عینک دارای تاریخ انقضا (Expiration date) هستند که معمولا دو سال از زمانی که آن‌ها را دریافت کرده‌اید، محاسبه می‌شود. بنابراین حداقل هر دو سال یکبار معاینه چشم لازم است.

SE در چشم‌پزشکی

معادل کروی (SE) در چشم راست با استفاده از اتورفرکشن و رتینوسکوپی تعیین می‌شود. SE با جمع کردن قدرت کره (SPH) و نیمی از قدرت سیلندر (CYL) به دست می‌آید. این اندازه‌گیری به پزشکان کمک می‌کند تا نیازهای بینایی بیماران را به‌طور دقیق‌تر ارزیابی کنند.

بیشتر بخوانید: سقف خرید عینک و هزینه جراحی چشم با بیمه به چه میزان است؟

چگونه یک نسخه عینک با فرم سیلندر منفی را به فرم سیلندر مثبت (و بالعکس) تبدیل کنیم؟

اگر نسخه قدیمی‌تری از عینک دارید که به شکل سیلندر مثبت نوشته شده و نسخه جدید شما به صورت سیلندر منفی است، ممکن است بخواهید این نسخه را مقایسه کنید. برای این کار ابتدا به قدرت سیلندر، از جمله علامت جلوی آن نگاه کنید. مثلا در این نسخه قدرت کره (Sphere) برای چشم راست 5.50- دیوپتر و قدرت سیلندر 1.50- دیوپتر است.

ابتدا قدرت سیلندر را به قدرت کره اضافه می‌کنیم. پس 5.50- (کره) به اضافه 1.50- (سیلندر) می‌شود که برابر با 7.00 دیوپتر است. حالا، علامت سیلندر را از منفی به مثبت تغییر می‌دهیم. سیلندر قبلی 1.50- بود و حالا به 1.50+ دیوپتر تبدیل می‌شود.

محور اصلی لنز شما 102 درجه است. وقتی که قدرت لنز را تغییر می‌دهیم (از سیلندر منفی به مثبت)، محور هم باید تغییر کند. برای تغییر محور، 90 درجه به محور اصلی اضافه می‌کنیم. پس در مجموع 192 می‌شود.

اما باید توجه داشت که عدد محور هرگز بالاتر از 180 درجه توصیف نمی‌شود. بنابراین برای محور 192 درجه، باید 180 را از آن کم کنید. در نتیجه محور جدید شما 12 درجه یا 012 خواهد بود.

تبدیل سیلندر مثبت به سیلندر منفی

برای تبدیل سیلندر مثبت به سیلندر منفی، مراحل مشابهی را نیز طی می‌کنید:

سیلندر مثبت را به قدرت کره اضافه کنید.

علامت سیلندر را از مثبت به منفی تغییر دهید.

محور را با اضافه کردن 90 درجه دیگر تغییر دهید.

جمع بندی

اگرچه با این روش می‌توانید نسخه چشم‌پزشکی خود را به راحتی در منزل بخوانید اما برای اطمینان از صحت اطلاعات و به دست آوردن نتیجه‌ای دقیق‌تر، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. نظرات و توصیه‌های پزشک می‌تواند به شما در درک بهتر وضعیت چشمانتان و انتخاب مناسب‌ترین روش‌های درمانی کمک کند.

همچنین می‌توانید با مراجعه به اپتومتریست و بینایی‌ سنجی صاپتیک استور در اصفهان و بینایی سنجی صاپتیک استور تهران  اطلاعات دقیقی درباره نسخه و درمان مورد نیاز دریافت کرده و در صورت نیاز، عینک طبی خود را از میان تنوع گسترده‌ای تهیه کنید.

منابع

https://www.youtube.com/watch?v=szyjbaPBCC0

https://health.clevelandclinic.org/how-to-read-your-eye-prescription