اصطلاحات چشم پزشکی + 11 اصطلاح رایج

اصطلاحات چشم پزشکی مجموعه ­ایی از علائم و حروف هستند که اطلاعات پزشکی مربوط به چشم را نشان می­دهند. اگر قبلا اقدام به تهیه عینک طبی یا لنز کرده باشید حتما در چند نمونه نسخه چشم پزشکی عینک یا لنز، علاوه بر دست خط عجیب پزشک با یکسری حروف و اختصارات انگلیسی مواجه شده ­اید که از آن سر درنیاورده­اید و احتمالا شما فقط به عنوان یک پیک،  نامه مرموز و سربسته دکتر را به فروشنده عینک یا لنز تحویل داده اید! خبر خوش اینکه رمزگشایی نسخه های چشم پزشکی کار ساده­ای است. هر چند برای اطلاع از شرایط سلامت خود از طریق مطالعه نسخه­های چشم پزشکی بهتر است از دانش چشم پزشکی برخوردار باشید با این وجود آشنایی با اصطلاحات چشم پزشکی می­تواند برای خواندن نسخه های چشم پزشکی و اطلاع از وضعیت پزشکی چشمانتان به شماکمک زیادی ­کند. در این مقاله از صاپتیک استور با مهم­ترین اصطلاحات چشم پزشکی آشنا خواهید شد.

اهمیت آشنایی با اصطلاحات چشم پزشکی در چیست ؟

بیشترین و رایج­ترین کاربرد اصطلاحات چشم پزشکی خواندن نسخه عینک و اطلاع از وضعیت چشمان است. به طور خاص اگر از عینک یا لنز استفاده می­کنید گاهی این اطلاعات بسیار برای شما ضروری است. به عنوان مثال موقعیتی را در نظر بگیرید که در سفر هستید و عینک خود را گم می­کنید یا عینک می­شکند یا به هر علتی دیگر به عینک خود دسترسی ندارید و از طرفی به علت کمبود وقت زمان لازم برای معاینه مجدد و دیافت مجدد نسخه عینک را ندارید. در چنین شرایطی آشنایی با اصطلاحات چشم پزشکی و دانستن اطلاعات پزشکی چشمانتان کمک زیادی برای تهیه مجدد عینک خواهد. در نسخه عینک از زمان های گذشته تا اکنون از یک سری اعداد و حروف استفاده شده که به اختصار از کلمات لاتین آمده است. برای آشنایی با اصطلاحات چشم پزشکی نسخه عینک دانستن معنی و مفهوم این کلمات و اختصارات ضروری است .

1- سیستم OD,OS,OU در اصطلاحات چشم پزشکی

اولین چیزی که در نسخه ­های چشم پزشکی برای عینک و لنز دیده می­شود اصطلاحات OU,OS,OD و یا LE,RE است. غالبا به طور سنتی از سیستم لاتین و قدیمی تر اصطلاحات چشم پزشکی در نسخه ­ها استفاده می­شود. OU درواقع مخفف کلمه لاتین Oculus Uterque به معنی هر دو چشم است. OS نیز مخفف کلمه Oculus Sinister به معنی چشم چپ است و معنی OD در چشم پزشکی چشم راست است که مخفف و حروف اول کلمه Oculus Dexter است. اصطلاحات چشم پزشکی OU,OS,OD رایج­تر بوده و از قدیم استفاده شده است. از آنجایی که بیشتر محتوای نسخه های چشم و اصطلاحات چشم پزشکی به انگلیسی است اخیرا برخی پزشک­ها ترجیح دارند از حروف RE و LE که مخفف و حروف اول کلمات انگلیسی Right Eye و Left Eye است استفاده کنند. برای پیشگیری از اشتباه هنگام تهیه  عینک یا لنز در نسخه ­های چشم پزشکی،همیشه ابتدا اطلاعات چشم راست و سپس اطلاعات چشم چپ در نسخه می ­آید.

1. OD (Oculus Dexter)

1. • نشانگر: این عبارت به چشم راست اشاره دارد. هنگامی که دارویی یا تجهیزات چشمی به این شکل مشخص می‌شوند، به معنی آن است که آنها برای چشم راست مناسب هستند یا از آنها برای چشم راست استفاده می‌شود.

2. OS (Oculus Sinister)

1. • نشانگر: این عبارت به چشم چپ اشاره دارد. همانند OD، هنگامی که از این اصطلاح استفاده می‌شود، به معنی آن است که دارو یا تجهیزات برای چشم چپ مناسب هستند یا از آنها برای چشم چپ استفاده می‌شود.

2- اصطلاح SPH در چشم پزشکی

 SPH درچشم پزشکی که به صورت تلفظ کامل آن اسفر خوانده می­شود و از سه حرف اول کلمه Sphere آمده است در واقع مقدار نزدیک بینی و دور بینی را نشان می­دهد.اسفر در لغت به معنی کره است و در اصطلاحات چشم پزشکی به توان لنز عینک گفته می­شود که مقداری بر حسب دیوپتر دارد.  عکس فاصله کانونی لنز عینک بر حسب متر را دیوپتر می­گویند که واحد اندازه گیری توان لنز عینک می­باشد . دیوپتر اندازه مقعر یا محدب بودن عینک یا لنز را نشان می­دهد. اگر درکنار عدد SPH علامت مثبت وجود داشت و یا علامتی وجود نداشت به این معنی است که چشم دوربینی دارد و اگر در کنار عدد SPH علامت منفی وجود داشت به معنی نزدیک بینی است. گاهی در نسخه کلمه PI یا Plano به همراه عددی وجود دارد که نشان از وجود آستیگماتیسم است.

3- اصطلاح  CYL در چشم پزشکی

سیلندر یا CYL در اصطلاحات چشم پزشکی که مخفف شده کلمه Cylinder است برای نشان دادن وجود آستیگماتیسم و شدت یا توان آستیگمات عدسی است. آستیگماتیسم از عیوب انکساری رایج چشم است که به سبب نامنظمی شکل و انحنای عدسی چشم یا قرنیه به وجود می­آید.در آستیگماتیسم کره چشم از حالت کروی و طبیعی خود خارج شده و به شکل بیضی در می­آید سبب اختلال در تشکیل صحیح تصویر در شبکیه چشم شده و باعث تاری دید می­شود. در مواردی که آستیگماتیسم ناچیز است مقدار آن ذکر نمی­شود. عدد CYL معمولا بین 0.25 تا 4.4 است. علامت مثبت در کنار ان به معنی آستیگماتیسم دوربین و علامت منفی به معنی آستیگماتیسم نزدیک بین است.

4- AX در چشم پزشکی

AX یا Axis یک از اصطلاحات چشم پزشکی و درخصوص افراد مبتلا به آستیگماتیسم است که زاویه مناسب برای اصلاح انحنای قرنیه چشم را بیان می­کند. در آستیگماتیسم به علت کروی نبودن قرنیه و تفاوت توان متمرکز سازی تصویر روی شبکیه چشم، در محورهای مختلف توان متفاوتی دیده می­شود. میزان اختلاف قدرت این محورها همان میزان آستیگمات چشم است و محوری که توان بیشتر و عدد منفی تری دارد همان محور اصلی آستیگماتیسم است. برای آستیگماتیسم لنزهای استوانه­ایی استفاده می­شود که درآن پرتوهای نور  فقط در محور اصلی و جهت آن هدایت می­شوند. AX همیشه عددی بزرگتراز 0 و کوچکتر از 180 است.

5- PD در نسخه چشم پزشکی

یکی دیگر از اصطلاحات چشم پزشکی فاصله بین کانون مردمک­ها Pupillary Distance است که در نسخه­های چشم پزشکی به اختصار آن­ را با PD نشان می­دهند.برای اندازه­گیریPD در نسخه چشم پزشکی فاصله بین دو کانون مردمک­ها را به میلیمتر محاسبه می­کنند تا بتوانند مراکز اپتیکالی هر لنز عینک را به درستی تشخیص دهند. با PD صحیح دید چشم واضح تر بوده وفوکوس روی اشیا راحت تر انجام می­شود که سبب خستگی کمتر در چشم می­شود. محاسبه و اندازه­گیری PD کار بسیار ساده­ایی است ­و اگر محاسبه PD در نسخه چشم پزشکی و توسط پزشک انجام نشد می­توانید آن­ را به دست آورده و یا از عینک­ساز بخواهید این کار را برای شما انجام دهد.توجه داشته باشید که اندازه PD در بزرگسالان به علت ثابت بودن فرم چهره و صورت تغییرات ندارد اما در کودکان به دلیل تغییرات فرم صورت در سن رشد باید در هر نوبت تجویز عینک اندازه­گیری شود.

خرید عینک طبی صاپتیک استور

افزودن به سبد خرید

مشاهده سریع

افزودن به علاقه مندی

فریم طبی دایگو 97 HA

1,420,000 تومان

انتخاب گزینه‌ها

مشاهده سریع

افزودن به علاقه مندی

فریم طبی دایگو HA 62

1,420,000 تومان

انتخاب گزینه‌ها

مشاهده سریع

افزودن به علاقه مندی

فریم طبی دایگو HA 37

1,350,000 تومان

انتخاب گزینه‌ها

مشاهده سریع

افزودن به علاقه مندی

فریم طبی دایگو HA 23

1,600,000 تومان

انتخاب گزینه‌ها

مشاهده سریع

افزودن به علاقه مندی

فریم طبی دایگو 884717

1,100,000 تومان

اتمام موجودی

انتخاب گزینه‌ها

مشاهده سریع

افزودن به علاقه مندی

فریم طبی دایگو 884703

1,100,000 تومان

اتمام موجودی

اطلاعات بیشتر

مشاهده سریع

افزودن به علاقه مندی

فریم طبی دایگو 9002 LA

1,340,000 تومان

انتخاب گزینه‌ها

مشاهده سریع

افزودن به علاقه مندی

فریم طبی دایگو 1375

1,220,000 تومان

انتخاب گزینه‌ها

مشاهده سریع

افزودن به علاقه مندی

فریم طبی دایگو 9004 LA

1,420,000 تومان

6- ADD در اصطلاحات چشم پزشکی

عبارت Addition که در اصطلاحات چشم پزشکی به اختصار ADD گفته می­شود، معمولا در نسخه­های چشم پزشکی افراد مبتلا به پیر چشمی مشاهده می­شود. همچنین ADD برای تجویز عینک مطالعه و لنز چندکانونی نیز در نسخه چشم پزشکی وجود دارد.ممکن است اندازه ADD بسته به سن و عوامل مختلف دیگر متغییر باشد اما همیشه یک عدد مثبت است که در نسخه چشم پزشکی ذکر می­شود. هنگام ساخت عینک توسط عینک ساز مقدار ADD با اندازه دوربینی و نزدیک بینی جمع شده و شماره عینک نزدیک یا مطالعه محاسبه می­شود. مقدار عددی ADD چیزی مابین 0.75 و 3 برای هر دو چشم می­باشد. .در مواردی که فرد نزدیک بین است و فقط عینک مطالعه برای فرد تجویز شده بعد از اندازه ADD مقدار Npd نیز ذکر می­شود که مخفف عبارت Near Pupillary Distance است. Npdدر واقع همان PD است در هنگامی که فرد به نقطه­ایی نزدیک نگاه می­کند.

7- Prism در اصطلاحات چشم پزشکی

از اصطلاحات چشم پزشکی دیگر Prism است که کمتر در نسخه های چشم پزشکی دیده می­شود اما آشنایی با آن خالی از لطف نیست و در موارد دید شما را از وضعیت پزشکی چشم کاملتر می­کند. Prism یا قدرت منشور در مواردی استفاده می­شود که بیمار دارای انحراف چشمی و یا دوبینی است. انحراف از هم راستایی طبیعی چشم و ناهماهنگی حرکت چشم­ها را انحراف چشمی یا استرابیسم می­گویند. برای اصلاح انحراف چشمی در نسخه چشم پزشکی مقادیر و اصطلاحات چشم پزشکی دیگری برای تعیین جهت و اندازه قطرعدسی عینک می­شود .این مقادیر شاملBU که مخفف Base Up به معنی جهت بالا است ، BD که مخفف Base Down و به معنی جهت پایین است ، BI که مخفف Base In و به معنی جهت به سمت بینی ودر نهایت BO که مخفف Base Out و به معنی جهت به سمت گوش­ها است.

8-  UCVA در اصطلاحات چشم پزشکی

 “UCVA” مخفف “Uncorrected Visual Acuity” است که به میزان دیدی که فرد بدون هیچ تصحیح بصری از جمله عینک یا لنز استفاده می‌کند، اشاره دارد. به طور معمول، این مقدار با استفاده از یک جدول بصری معمولاً Snellen اندازه‌گیری می‌شود. مثلاً، اگر UCVA 20/40 باشد، این به معنی این است که فرد بدون هیچ تصحیح بصری، آنچه را که یک شخص با دید عادی به فاصله 40 فوت می‌بیند، از فاصله 20 فوت می‌بیند. این معیار مهمی در تعیین توانایی دید فرد بدون هیچگونه تصحیح بصری می‌باشد و می‌تواند در تشخیص مشکلات بصری و نیاز به تصحیح تصویری کمک کند.

9-  bcva در اصطلاحات چشم پزشکی چیست

مخفف “BCVA” در زبان چشم‌پزشکی به مفهوم “Best-Corrected Visual Acuity” است که به بهترین حالت دید با تصحیح بصر اشاره دارد. این مفهوم به معنی دید بهترین حالتی است که فرد می‌تواند با استفاده از عینک، یا هر روش دیگری که برای تصحیح دید استفاده می‌شود، به آن برسد. وقتی در گزارش‌ها یا مستندات پزشکی از BCVA یا Best-Corrected Visual Acuity استفاده می‌شود، معمولاً به عددی از نوع Snellen Visual Acuity Chart اشاره دارد.

به عنوان مثال، اگر در یک گزارش بنویسد “BCVA: 20/20”, این به معنی این است که فرد با استفاده از بهترین تصحیح بصری، می‌تواند به نسبت یک شخص با دید عادی بدون مشکل دید برسد. اگر BCVA 20/40 باشد، این به این معنی است که فرد با تصحیح بصری می‌تواند آنچه را که فرد با دید عادی به دور ۴۰ فوت می‌بیند، از فاصله ۲۰ فوت ببیند. BCVA یکی از پارامترهای مهم در ارزیابی وضعیت دید و تاثیرات درمان‌های تصحیحی در حوزه چشم‌پزشکی است و برای مشخص کردن میزان پیشرفت یا تغییرات در دید بسیار اهمیت دارد.

10- ref در چشم پزشکی

مفهوم “ref” در زمینه چشم‌پزشکی به عنوان اختصاری برای “refraction” (شکست) یا “refractive error” (خطا یا اشتباه شکست) استفاده می‌شود. این اصطلاح به مشکلاتی اشاره دارد که در شکست نور در چشم ایجاد می‌شود و معمولاً با استفاده از عینک یا لنزهای تصحیحی مورد درمان قرار می‌گیرد. مشکلات شکست نور می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

1. کوتاه‌بینی (Myopia): وضعیتی که هنگامی که نور وارد چشم می‌شود، تمرکز آن به جلو از نقطه فوکوس می‌شود و باعث دیدن نامحدود مسافت‌های دورتر با مشکل می‌شود.
2. دوربینی (Hyperopia): در این حالت، تمرکز نور به عقب از نقطه فوکوس می‌افتد و فرد ممکن است به آسانی اشیاء نزدیک را ببیند اما با مشکلاتی مواجه شود زمانی که بخواهد اشیاء دورتر را ببیند.
3. آستیگماتیسم (Astigmatism): در این مورد، شکست نور به طور نامتوازن در اطراف یا در وسط چشم رخ می‌دهد، که باعث می‌شود اشیاء را به شکل تار یا مبهم ببینیم.
4. پرسبیوپیا (Presbyopia): این مشکل معمولاً با رشد سنی و ضعیف شدن قابلیت تمرکز چشم در نزدیکی مرتبط است و می‌تواند با استفاده از عینک‌های خاص متحد شود.

تصحیح مشکلات شکست نور، مانند استفاده از عینک یا لنزهای تصحیحی، کراتوم‌ها (کنتاکت لنزها)، یا حتی روش‌های جراحی مانند لیزر چشم، معمولاً مورد استفاده قرار می‌گیرد.

11- axis در اصطلاحات چشم پزشکی

معمولاً در حوزه چشم‌پزشکی، مفهوم “محور” یا “axis” به معنای جهت یا زاویه‌ای است که در آن لنز یا عینک تغییر می‌کند. برای مثال، وقتی از لنزهای کنتاکت استفاده می‌کنید، برای تعیین محور یا جهت لنز، به اطلاعاتی نیاز دارید که توسط یک پزشک چشم‌پزشکی اندازه‌گیری می‌شود. در تعیین محور یک عینک یا لنز چشمی، معمولاً از عباراتی مثل “axis power” (قدرت محور) یا “cylinder axis” (محور سیلندر) استفاده می‌شود. این مقدار به شکل یک عدد در محدوده‌ای مانند ۰ تا ۱۸۰ تعیین می‌شود که نشان‌دهنده زاویه‌ای است که باید لنز یا عینک را در آن قرار دهید تا بهترین کمک برای دیدن داشته باشید.

اصطلاحات چشم پزشکی در نسخه لنز تماسی

لنز تماسی دارای چهار اصطلاح چشم پزشکی شامل BCیا Base Curveکه نشان دهنده انحنای لنز،Dia یا Diameterبه معنی قطر لنز بر حسب میلی متر،Pow یا Powerکه مشابه SPH نشان دهنده توان لنز است  و CYL یا Cylinder  که نشان دهنده وجود آستیگماتیسم است . نکته بسیار مهم این است که هرچند در نسخه­ لنز تماسی اصطلاحات چشم پزشکی مشابه با نسخه­های مربوط به عینک دیده می­شود، اما به هیچ عنوان نمی­توان با نسخه عینک اقدام به تهیه لنز تماسی کرد. فاصله عینک و لنز تماسی با چشم متفاوت است ، عینک فاصله چند سانتی­متری از چشم دارد و لنز کاملا بر روی چشم قرار گرفته است، از این رو توان هدایت و شکست نور در لنزهای تماسی و عینک باید متفاوت باشد. بنابراین با وجود اینکه برخی اصطلاحات چشم پزشکی در لنز تماسی و عینک مشابه هستند اعداد وعلائم نسخه عینک کاربردی برای تهیه لنز نخواهد داشت .

در نهایت

فروشگاه اینترنتی صاپتیک استور با سالها تجربه در امر فروش انواع عینکها در قیمتها و مارکهای متنوع، سعی در پاسخ دهی به تمام سلیقه ها را داشته است. این فروشگاه مجهز به کادری متخصص بوده و درصورت هر گونه سوال یا راهنمایی آماده‌گی خود را جهت هر گونه خدمات اعلام می‌دارد. کافی است بر روی عینک دلخواه خود کلیک فرموده و در کوتاهترین زمان ممکن سفارش خود را درب منزل تحویل بگیرید. همچنین برای مراجعه به اپتومتریست می توانید به صفحات بینایی سنجی در اصفهان و  بینایی سنجی در تهران مراجعه فرمایید.