اصطلاحات چشم پزشکی + 11 اصطلاح رایج

اصطلاحات چشم پزشکی انگلیسی

وقتی به چشم پزشک یا اپتومتریست مراجعه می‌کنید، ممکن است با اصطلاحات چشم‌پزشکی تخصصی زیادی روبه‌رو شوید که گاهی اوقات می‌توانند کمی گیج‌کننده باشند. فرض کنید به چشم پزشک مراجعه کرده‌اید و او از اصطلاحاتی مانند “میوپی”، “هیپروپی”، “آستیگماتیسم” یا “پرزبیوپیا” استفاده می‌کند. ممکن است در ابتدا این کلمات برایتان غریبه باشند، اما با کمی توضیح، به راحتی می‌توانید معنی آن‌ها را بفهمید. این‌ها فقط چند نمونه از اصطلاحات رایج در چشم‌پزشکی هستند. در ادامه شما را با اصطلاحات چشم‌پزشکی آشنا می‌کنیم و پس از خواندن این مطلب، می‌توانید به راحتی به یک متخصص در زمینه اصطلاحات چشم پزشکی تبدیل شوید.

رایج ترین اصطلاحات چشم‌ پزشکی

Ametropia

آمتروپی یک اصطلاح کلی در چشم پزشکی است که به هر نوع نقص انکساری چشم مثل نزدیک‌بینی، دوربینی یا آستیگماتیسم اشاره دارد.

Myopia

میوپی یا میوپیا همان نزدیک‌بینی است و افرادی که نزدیک‌بینی دارند، اشیاء دور را تار می‌بینند.

Hyperopia

هیپروپی به دوربینی گفته می‌شود و افراد دوربین، اشیاء نزدیک را تار می‌بینند.

Astigmatism

آستیگماتیسم نوعی عیب انکساری است که باعث می‌شود تصاویر تار و کج دیده شوند.

Presbyopia

پرزبیوپیا به پیرچشمی معروف است و با افزایش سن، توانایی تمرکز بر روی اشیاء نزدیک کاهش می‌یابد.

Amblyopia

آمبلیوپی یا تنبلی چشم به‌صورت تاری یا ضعف بینایی بدون دلیل مشخص بوده که با عینک طبی اصل یا جراحی قابل اصلاح است. تنبلی چشم که معمولا در اوایل کودکی ایجاد می‌شود، اغلب با استرابیسم (strabismus) یا انحراف چشم‌ها همراه است.

خرید عینک طبی صاپتیک استور

انتخاب گزینه‌ها این محصول دارای انواع مختلفی می باشد. گزینه ها ممکن است در صفحه محصول انتخاب شوند

مشاهده سریع

افزودن به علاقه مندی

فریم طبی دایگو HA 62

2,800,000 تومان

انتخاب گزینه‌ها این محصول دارای انواع مختلفی می باشد. گزینه ها ممکن است در صفحه محصول انتخاب شوند

مشاهده سریع

افزودن به علاقه مندی

فریم طبی دایگو HA 37

2,800,000 تومان

انتخاب گزینه‌ها این محصول دارای انواع مختلفی می باشد. گزینه ها ممکن است در صفحه محصول انتخاب شوند

مشاهده سریع

افزودن به علاقه مندی

فریم طبی دایگو HA 23

2,800,000 تومان

انتخاب گزینه‌ها این محصول دارای انواع مختلفی می باشد. گزینه ها ممکن است در صفحه محصول انتخاب شوند

مشاهده سریع

افزودن به علاقه مندی

فریم طبی دایگو 884717

2,800,000 تومان

انتخاب گزینه‌ها این محصول دارای انواع مختلفی می باشد. گزینه ها ممکن است در صفحه محصول انتخاب شوند

مشاهده سریع

افزودن به علاقه مندی

فریم طبی دایگو 884703

2,400,000 تومان

انتخاب گزینه‌ها این محصول دارای انواع مختلفی می باشد. گزینه ها ممکن است در صفحه محصول انتخاب شوند

مشاهده سریع

افزودن به علاقه مندی

فریم طبی دایگو 1375

2,800,000 تومان

انتخاب گزینه‌ها این محصول دارای انواع مختلفی می باشد. گزینه ها ممکن است در صفحه محصول انتخاب شوند

مشاهده سریع

افزودن به علاقه مندی

فریم طبی دایگو 9004 LA

2,800,000 تومان

انتخاب گزینه‌ها این محصول دارای انواع مختلفی می باشد. گزینه ها ممکن است در صفحه محصول انتخاب شوند

مشاهده سریع

افزودن به علاقه مندی

فریم طبی دایگو 9001 LA

2,800,000 تومان

انتخاب گزینه‌ها این محصول دارای انواع مختلفی می باشد. گزینه ها ممکن است در صفحه محصول انتخاب شوند

مشاهده سریع

افزودن به علاقه مندی

فریم طبی دایگو 5438 OV

2,800,000 تومان

انتخاب گزینه‌ها این محصول دارای انواع مختلفی می باشد. گزینه ها ممکن است در صفحه محصول انتخاب شوند

مشاهده سریع

افزودن به علاقه مندی

فریم طبی دایگو 8847

2,800,000 تومان

انتخاب گزینه‌ها این محصول دارای انواع مختلفی می باشد. گزینه ها ممکن است در صفحه محصول انتخاب شوند

مشاهده سریع

افزودن به علاقه مندی

فریم طبی دایگو 5189 OV

2,800,000 تومان

انتخاب گزینه‌ها این محصول دارای انواع مختلفی می باشد. گزینه ها ممکن است در صفحه محصول انتخاب شوند

مشاهده سریع

افزودن به علاقه مندی

فریم طبی دایگو 897

2,800,000 تومان

انتخاب گزینه‌ها این محصول دارای انواع مختلفی می باشد. گزینه ها ممکن است در صفحه محصول انتخاب شوند

مشاهده سریع

افزودن به علاقه مندی

فریم طبی گیسو 1044

1,900,000 تومان

انتخاب گزینه‌ها این محصول دارای انواع مختلفی می باشد. گزینه ها ممکن است در صفحه محصول انتخاب شوند

مشاهده سریع

افزودن به علاقه مندی

فریم طبی صدف 1048

1,900,000 تومان

انتخاب گزینه‌ها این محصول دارای انواع مختلفی می باشد. گزینه ها ممکن است در صفحه محصول انتخاب شوند

مشاهده سریع

افزودن به علاقه مندی

عینک مطالعه رز 1063

1,500,000 تومان

انتخاب گزینه‌ها این محصول دارای انواع مختلفی می باشد. گزینه ها ممکن است در صفحه محصول انتخاب شوند

مشاهده سریع

افزودن به علاقه مندی

عینک مطالعه ویکتوریا 1064

1,500,000 تومان

Aberration

اَبِرِیشن یا انحراف به معنای اعوجاج یا انحراف نور در چشم است. این اعوجاج باعث می‌شود که تصاویری که ما می‌بینیم، کاملا واضح و شفاف نباشند. تصور کنید که چشم شما یک دوربین است. در یک دوربین خوب، همه پرتوهای نور در یک نقطه دقیق روی سنسور جمع می‌شوند تا تصویر واضحی ایجاد شود. اما در چشمی که ابریشن دارد، این پرتوهای نور به جای اینکه در یک نقطه جمع شوند، پراکنده می‌شوند و در نتیجه، تصویر تار یا کج و معوج دیده می‌شود.

Antireflective coating

 پوشش ضدانعکاس، روی سطح جلو یا پشت لنزهای عینک قرار می‌گیرد و انعکاس نور را برای افرادی که از تابش خیره کننده نور، اذیت می‌شوند را به حداقل می‌رساند.

ARMD

ARMD به معنی دژنراسیون ماکولا وابسته به سن است که تخریب و از دست دادن گیرنده‌های نوری در ناحیه ماکولا شبکیه به کاهش دید مرکزی و در موارد پیشرفته به نابینایی منجر می‌شود.

Cataract

ممکن است در اصطلاحات چشم‌پزشکی با Cataract مواجه شوید. کترکت یا آب مروارید، بیماری‌ای است که با کدر شدن تدریجی عدسی کریستالی چشم همراه بوده و در نهایت منجر به کاهش یا از دست رفتن بینایی می‌شود. این بیماری با جراحی قابل اصلاح است.

Dry eye

خشکی چشم یک بیماری شایع است و زمانی این اتفاق می‌افتد که چشم‌ها به اندازه کافی اشک تولید نمی‌کنند تا آن را مرطوب نگه‌دارند.

Flap

فلپ قرنیه بخشی از قرنیه است که در جراحی لیزیک برداشته می‌شود. این بخش شامل لایه‌های بیرونی قرنیه، از جمله اپیتلیوم، غشای بومن و بخشی از استروما است. در طول جراحی، جراح با استفاده از لیزر یک برش کوچک در قرنیه ایجاد کرده و سپس فلپ را به آرامی بلند می‌کند تا به لایه‌های زیرین دسترسی پیدا کند. پس از انجام اصلاحات لیزری، فلپ دوباره سر جای خود قرار داده می‌شود و به طور طبیعی بهبود می‌یابد.

Axis

تصور کنید لنز شما یک توپ شیشه‌ای است. محور اپتیکی، خطی است که دقیقا از وسط این توپ عبور می‌کند. این خط در تعیین چگونگی شکست نور و تشکیل تصویر توسط لنز اهمیت دارد. Axis در اصطلاحات چشم‌پزشکی به معنی محور بوده و به خط مستقیمی گفته می‌شود که برای درک بهتر کارکرد لنز یا چشم استفاده می‌شود. اپتومتریست‌ها در ساخت عینک و لنز از این محورها برای تعیین قدرت لنز و جهت آن استفاده کرده تا بهترین دید را برای شما فراهم کنند.

BCVA

فرض کنید چشمتان کمی ضعیف است و با عینک یا لنز بهتر می‌بینید. بنابراین این اصطلاح به بهترین بینایی‌ای که یک فرد با استفاده از عینک یا لنزهای تماسی می‌تواند داشته باشد، اشاره می‌کند. این بینایی معمولا با استفاده از یک نمودار چشمی (مانند نمودار اسنلن) اندازه‌گیری می‌شود.

UCVA (حدت بینایی اصلاح نشده)

تصور کنید که از فاصله دور به تابلو اعلانات نگاه می‌کنید. اگر بدون عینک بتوانید به راحتی حروف روی تابلو را بخونید، یعنی UCVA شما خوب است. اما اگر حروف برایتان تار به نظر بیاید و نتوانید آن‌ها را به خوبی تشخیص بدهید، UCVA پایینی دارید.

در واقع UCVA به معنی میزان بهترین دید بدون استفاده از وسایل کمکی مانند عینک یا لنز است و نشان می‌دهد که چشم‌ها بدون هرگونه تصحیح، تا چه حد وضوح دید دارند.

Visual acuity (حدت بینایی)

در اصطلاحات چشم‌ پزشکی، وضوح بینایی یعنی اینکه چقدر واضح و شفاف می‌توانید اشیاء را ببینید. مثلا، اگر بتوانید حروف ریز روی یک تابلو را از فاصله دور بخونید، یعنی وضوح بینایی شما خوب است.

Diopter

یکی دیگر از اصطلاحات چشم‌پزشکی دیوپتر است.  دیوپتر به واحدی گفته می‌شود که برای اندازه گیری قدرت عدسی‌های عینک یا لنزهای تماسی استفاده می‌شود. به زبان ساده‌تر، دیوپتر به ما می‌گوید که یک عدسی چقدر می‌تواند نور را خم کند و تصویر را واضح کند.

دیوپتر منفی (-): نشان دهنده نزدیک‌بینی است و افراد مبتلا، به عدسی‌های مقعر (تو رفته) نیاز دارند که نور را کمی از هم باز کنند.

دیوپتر مثبت (+): نشان دهنده دوربینی است و افراد مبتلا، به عدسی‌های محدب (برآمده) نیاز دارند که نور را به هم نزدیک کنند. برای مثال: اگر نسخه عینک شما 3- دیوپتر باشد، یعنی شما نزدیک‌بین هستید و برای دیدن واضح اشیاء دور به عدسی‌هایی با قدرت انحنا 3 دیوپتر نیاز دارید.

بیشتر بخوانید: خواندن نسخه چشم پزشکی در منزل با 8 اصطلاح رایج

خواندن نسخه چشم‌پزشکی

نسخه عینک یک سند پزشکی است که اطلاعات دقیقی در مورد وضعیت بینایی فرد و مشخصات لنزهای تجویزی ارائه می‌دهد. درک صحیح این نسخه به فرد کمک می‌کند تا عینک مناسب خود را انتخاب کرده و از آن به درستی استفاده کند. یکی از سوالات پرتکرار افراد این است که “چطور نسخه عینکم را بخوانم؟” نسخه عینک شما پر از حروف و اعداد است که نوع و قدرت لنزی که نیاز دارید را نشان میدهد. در صورتی که هم از عینک استفاده می‌کنید و هم لنز، ممکن است دو نسخه مختلف داشته باشید. در ادامه توضیح میدهیم که چطور این اعداد و حروف را بخونید. قبل از اینکه به توضیح اصطلاحات چشم‌پزشکی بپردازیم، به این نکات توجه کنید:

1. نسخه عینک، شامل مجموعه‌ای از اعداد است که به طور جداگانه برای چشم راست (R) و چشم چپ (L) مشخص شده‌اند.
2. تغییرات در این اعداد معمولا به صورت افزایشی 0.25 دیوپتر صورت می‌گیرد.
3. این اعداد که بر حسب دیوپتر بیان می‌شوند، نشان‌دهنده قدرت لنز مورد نیاز برای اصلاح عیوب انکساری چشم هستند.

در نسخه‌های عینک، گاه عبارات لاتینی برای مشخص کردن چشم چپ و راست به کار می‌روند که عبارتند از:

OD یا Oculus Dexter: چشم راست

OS یا Oculus sinister: چشم چپ

OU یا ODS: مخفف oculus uterque/oculus dexter et sinister و به معنی هر دو چشم

گاهی اوقات از کوتاه نویسی یا اختصارات استفاده می‌شود مانند:

DV: یا Distance Vision به معنی دید از راه دور

NV: یا Near Vision: به معنی دید نزدیک که به جای «ADD» استفاده می‌شود.

SPH دراصطلاحات چشم‌ پزشکی

Sphere یا کره در اصطلاحات چشم‌پزشکی، میزان قدرت لنزی است که برای داشتن دید واضح به آن نیاز دارید. این مقدار نشان‌دهنده درجه نزدیک‌بینی یا دوربینی شماست و معمولا با یک عدد همراه است که واحد اندازه‌گیری تصحیح بینایی (دیوپتر) است. هرچه این عدد از صفر دورتر باشد، نیاز به تصحیح بینایی بیشتری دارید.

اگر عدد SPH دارای علامت منفی (–) باشد، نشان‌دهنده نزدیک‌بینی است و هرچه درجه نزدیک‌بینی بیشتر باشد، عدد منفی نیز بزرگ‌تر خواهد بود.

اگر عدد SPH دارای علامت مثبت (+) باشد، نشان‌دهنده دوربینی است و هرچه درجه دوربینی بیشتر باشد، عدد مثبت نیز بزرگ‌تر خواهد بود.

CYL در اصطلاحات چشم پزشکی

سیلندر (Cylinder) در نسخه عینک یا اصطلاحات چشم‌پزشکی، به میزان نامنظمی انحنای قرنیه چشم اشاره دارد. قرنیه همان بخش شفاف و گنبدی شکل جلوی چشم است که نور از آن وارد چشم می‌شود. در یک چشم سالم، قرنیه به صورت یکنواخت و گرد است. اما در برخی افراد، قرنیه به جای اینکه کاملا گرد باشد، کمی بیضی شکل است. این نامنظمی در انحنا باعث می‌شود که نور به درستی روی شبکیه متمرکز نشود و در نتیجه، تصویر تار و مبهم دیده شود. بنابراین Cylinder مقدار قدرت لنز مورد نیاز برای اصلاح آستیگماتیسم شما را نشان می‌دهد. این مقدار می‌تواند مثبت یا منفی باشد. هرچه این عدد بزرگ‌تر باشد، شدت آستیگماتیسم بیشتر است. اگر آستیگماتیسم ندارید یا شدت آن بسیار کم است، عددی برای CYL نخواهید داشت.

Axis در اصطلاحات چشم پزشکی

Axis یا محور موقعیت انحنای نامنظم که روی دید شما تأثیر می‌گذارد را نشان می‌دهد. این عدد، یک مقدار مثبت بین ۰ تا ۱۸۰ درجه است و مانند نقشه‌ای از چشم عمل می‌کند.

CYL و Axis با همدیگر کار می‌کنند تا آستیگماتیسم را اصلاح کنند. اگر در یکی یا هر دو چشم آستیگماتیسم نداشته باشید، نسخه شما فقط شامل اندازه‌گیری SPH خواهد بود. اما اگر آستیگماتیسم داشته باشید، نسخه شما شامل مقادیر SPH، CYL و AXIS خواهد بود.

ADD در اصطلاحات چشم‌ پزشکی

وقتی سن‌مان بالا می‌رود، چشم‌هایمان برای دیدن نزدیک دچار مشکل می‌شوند. این حالت را دوربینی ناشی از افزایش سن می‌گویند. برای رفع این مشکل، لنزهای عینک را قوی‌تر می‌کنند. این قدرت اضافی را ADD می‌نامند و باعث می‌شود بتوانیم راحت‌تر کتاب بخوانیم. این مقدار را در نسخه عینک‌های مطالعه یا بخش پایینی لنزهای تدریجی خواهید دید. معمولا این عدد برای هر دو چشم یکسان است و بین 0.75+ تا 3.00+ دیوپتر قرار دارد.

Prism در اصطلاحات چشم‌ پزشکی

این اصطلاح چشم‌پزشکی به میزان قدرت لنزی اشاره دارد و برای اصلاح مشکلاتی که در تراز بودن چشم‌ها وجود دارد، به کار می‌رود. در واقع اگر چشم‌های شما به درستی به یک نقطه نگاه نکنند، منشور می‌تواند به آن‌ها کمک کند تا با هم هماهنگ شوند. این مقدار با (p.d یا مثلث) اندازه‌گیری می‌شود و همچنین محل قرارگیری منشور (Prism) روی عینک را مشخص می‌کند:

BU: بالا (Base Up)

BD: پایین (Base Down)

BI: به سمت داخل، یعنی بینی (Base In)

BO: به سمت بیرون، یعنی گوش (Base Out)

لازم به ذکر است که همه نسخه‌های عینک به تصحیح Prism نیاز ندارند.

PD دراصطلاحات چشم‌ پزشکی

فاصله بین مردمکی (Interpupillary Distance) به فاصله بین مرکز دو مردمک چشم گفته می‌شود و برای تطبیق نسخه با فریم عینک اهمیت دارد. مردمک همان قسمت سیاه رنگی است که در مرکز چشم قرار دارد و نور از طریق آن وارد چشم می‌شود. این فاصله معمولا با حرف اختصاری PD نشان داده می‌شود. فاصله بین مردمک‌ها (PD) بخش مهمی از نسخه عینک شماست، زیرا محل قرارگیری مرکز نوری لنزها را مشخص می‌کند تا بهترین دید را فراهم کند.

Base در اصطلاحات چشم‌ پزشکی

این به منشور (prism) و موقعیت عدسی مربوط می‌شود. اکثر نسخه‌ها این عدد را ندارند.

خواندن نسخه لنز تماسی

نسخه لنزهای تماسی ممکن است با نسخه عینک شما متفاوت باشد. این تفاوت به فاصله لنزها از چشم‌های شما مربوط می‌شود. عینک‌ها برای قرار گرفتن روی بینی طراحی شده‌اند و چند میلی‌متر با چشم‌ها فاصله دارند، در حالی که لنزهای تماسی باید دقیقا بر روی سطح چشم قرار بگیرند.

نسخه لنزهای تماسی شامل موارد زیر است:

نسخه (Prescription)

در نسخه همیشه یک عدد است که میزان نزدیک‌بینی یا دوربینی چشمتان را نشان می‌دهد. این عدد، قدرت لنز را مشخص می‌کند و به پزشک کمک می‌کند تا لنز مناسب برای شما را انتخاب کند.

انحنای پایه (Base curve)

انحنای پایه لنز در اصطلاحات چشم‌پزشکی به شکل سطح داخلی لنز تماسی اشاره دارد. این عدد، که معمولا بین 8 تا 10 میلی‌متر است، نشان می‌دهد که لنز چقدر به شکل کره نزدیک است.

قطر (Diameter)

قطر لنز به اندازه لنز تماسی اشاره دارد. این عدد نشان می‌دهد که لنز چقدر بزرگ یا کوچک است. قطر لنز اهمیت زیادی دارد، زیرا باید با اندازه قرنیه چشم شما همخوانی داشته باشد تا لنز به درستی روی چشم بنشیند و احساس راحتی ایجاد کند.

علاوه بر قطر، در نسخه لنز اطلاعات دیگری مانند سازنده لنز، برند آن و تاریخ انقضای لنز نیز ذکر می‌شود. این اطلاعات به شما کمک می‌کند تا لنز مناسب خود را انتخاب کرده و از کیفیت و ایمنی آن اطمینان حاصل کنید. سازنده لنز، شرکتی است که لنز را تولید کرده و معمولا تجربه و تخصص آن در کیفیت محصول تأثیرگذار است. برند لنز نیز نشان‌دهنده نوع و مدل لنز است و می‌تواند به شما در انتخاب لنزی با ویژگی‌های خاص مانند لنزهای روزانه، فصلی یا سالانه کمک کند. تاریخ انقضای لنز نیز بسیار مهم است و نشان می‌دهد که تا چه زمانی می‌توانید از لنز استفاده کنید. پس از گذشت تاریخ انقضا، استفاده از لنز می‌تواند باعث ایجاد عفونت و مشکلات چشمی شود.

اگر در مورد نحوه خواندن نسخه عینک یا نسخه لنزهای تماسی سوالی دارید، بهتر است با اپتومتریست خود تماس بگیرید.

بیشتر بخوانید: سن ثابت شدن شماره چشم چند سالگی است؟

تست چشم‌پزشکی

تست‌های چشم‌ پزشکی آنلاین می‌توانند به شما کمک کنند تا بینایی خود را ارزیابی کنید، اما برای نتایج دقیق‌تر و تشخیص‌های حرفه‌ای، همیشه بهتر است به یک اپتومتریست مراجعه کنید. با این حال، برخی وب‌سایت‌ها و برنامه‌ها مانند ZEISS هستند که تست‌های بینایی رایگان ارائه می‌دهند.

ZEISS Online Vision Screening: یک ابزار آنلاین است که به شما امکان می‌دهد تا به راحتی و از خانه، وضعیت بینایی خود را بررسی کنید. این تست به طور خاص برای ارزیابی مشکلات بینایی معمول طراحی شده و شامل چندین ارزیابی است که به شما کمک می‌کند تا از وضعیت چشمان خود مطلع شوید.

به یاد داشته باشید که این تست‌ها نمی‌توانند جایگزین معاینه‌های جامع چشم‌پزشکی شوند، اما می‌توانند به عنوان یک ابزار ابتدایی برای ارزیابی وضعیت بینایی شما مفید باشند. بنابراین اگر نگرانی خاصی دارید یا احساس می‌کنید بینایی‌تان تغییر کرده است، حتما به یک متخصص مراجعه کنید. صاپتیک استور می‌تواند به شما در معاینه چشم کمک کرده و بهترین عینک طبی را برای بهبود دید شما معرفی کند.

منابع

https://doctor-hill.com/mesa-eye-doctors/patient-resources/glossary-ophthalmology-terms/

https://www.visionexpress.com/eye-health/how-to-read-an-eye-prescription

https://www.onlineopticiansuk.com/glasses-prescription-explained-i134