لنزهای طبی، به عنوان جایگزینی محبوب برای عینک، به اصلاح مشکلات بینایی مانند دوربینی، نزدیک‌بینی و آستیگماتیسم کمک می‌کنند. این لنزها با قرار گرفتن مستقیم بر روی سطح چشم، دیدی شفاف‌تر و طبیعی‌تر را فراهم می‌کنند. در این راهنما از صاپتیک استور، به معرفی انواع لنزهای طبی، از لنزهای نرم روزانه تا لنزهای سخت نفوذپذیر پرداخته و کاربردها و مزایای هر یک را بررسی خواهیم کرد. همچنین نکات مهمی برای مراقبت صحیح از لنزها جهت حفظ سلامت چشم و افزایش عمر لنزها ارائه خواهیم داد.
برای اطلاع از جشنواره‌ها و تخفیف‌های زودتر از همه مطلع شو!
عینک های پرفروش صاپتیک استور، شماره خود را وارد کنید.
لنز طبی چیست؟
لنزهای تماسی یا طبی، لنزهای نازک و پلاستیکی هستند که مشکلات بینایی را زمانی که مستقیما بر روی قرنیه (سطح جلویی چشم) قرار می‌گیرند، اصلاح می‌کنند. این ویژگی آنها را از عینک‌ها متمایز می‌کند، زیرا عینک‌ها در فاصله‌ای کمی دورتر از چشم‌ها قرار می‌گیرند. لنزهای تماسی معمولا به شکل کاسه‌های کوچک و شفاف طراحی شده‌اند، تا دید شما را واضح تر کرده و هنگام استفاده اطرافیان شما متوجه آنها نشوند.
انواع لنزهای طبی
لنزهای طبی یا تماسی انواع مختلفی دارند. یک متخصص چشم می‌تواند به شما کمک کند تا بهترین نوع را برای خود انتخاب کنید. چهار عامل اصلی که در انتخاب لنز باید در نظر بگیرید شامل موارد زیر هستند:
- مواد ساخت لنز
- نحوه استفاده
- برنامه تعویض
- ویژگی‌های تعویض
مواد ساخت لنز و انواع آن
لنزهای طبی می‌توانند نرم یا نفوذپذیر به گاز (GP) باشند. اکثر مردم لنزهای نرم را انتخاب می‌کنند. در ادامه به بررسی مشخصات هر لنز می‌پردازیم:
لنزهای تماسی نرم
لنزهای نرم که از دهه 1970 محبوب شدند، به دلیل انعطاف‌پذیری و حفظ رطوبت، راحت‌ترین نوع لنز تماسی هستند و چشم‌ها به سرعت به آنها عادت می‌کنند. این لنزها اکسیژن را به چشم می‌رسانند، اما به راحتی آلودگی‌ها (مانند لوسیون یا صابون از دستان شما) را جذب می‌کنند که می‌تواند باعث تحریک چشم‌ها شود و ممکن است به سادگی پاره شوند.
لنزهای تماسی نفوذپذیر به گاز
لنزهای نفوذپذیر به گاز (RGP) سخت‌تر از لنزهای نرم هستند اما از پلیمرهای سیلیکونی ساخته شده‌اند که اجازه عبور اکسیژن به قرنیه را می‌دهد. این لنزها شکل خود را بهتر حفظ کرده و اصلاحات بینایی واضح‌تری ارائه می‌دهند. با این حال، ممکن است در ابتدای استفاده راحتی کمتری نسبت به لنزهای نرم داشته باشند و عادت کردن به آنها چند هفته زمان ببرد.
لنزهای اسکلرال
نوعی لنزهای تماسی سخت نفوذپذیر به گاز هستند که بخش وسیع‌تری از چشم را پوشش می‌دهند و بر روی اسکلرا (قسمت سفید چشم) قرار می‌گیرند. این لنزها معمولاً برای کمک به مشکلات بینایی ناشی از ناهنجاری‌های قرنیه تجویز می‌شوند.
لنزهای تماسی هیبریدی
لنزهای هیبریدی ترکیبی از مزایای لنزهای نرم و سخت (RGP) هستند. مرکز سخت این لنزها وضوح دید لنزهای RGP را ارائه می‌دهد، در حالی که لایه نرم اطراف آن راحتی بیشتری را فراهم می‌کند. این لنزها به دلیل نیاز به فیت دقیق و هزینه بالاتر کمتر استفاده می‌شوند.
نحوه استفاده از لنز طبی
شما می‌توانید لنزهای طبی را به‌عنوان لنزهای روزانه یا لنزهای قابل استفاده مداوم انتخاب کنید.
لنزهای روزانه
این لنزها را در طول روز استفاده می‌کنید و شب‌ها آنها را از چشم خارج می‌کنید. هرگز نباید با لنزهای روزانه بخوابید، زیرا این کار خطر ابتلا به عفونت‌های چشمی را افزایش می‌دهد.
لنزهای قابل استفاده مداوم
لنزهای قابل استفاده مداوم می‌توانند تا ۳۰ روز در طول روز و شب، در چشم بمانند، اما مدت دقیق استفاده به فرد و نوع لنز بستگی دارد. پس از هر برداشتن، باید حداقل یک شب بدون لنز بمانید تا چشم‌ها استراحت کنند. این لنزها ممکن است خطر عفونت‌های چشمی را افزایش دهند.
برنامه تعویض
برنامه تعویض مربوط به مدت زمانی است که باید لنزهای نرم خود را تعویض کنید. برای لنزهای RGP، استفاده طولانی‌مدت ادامه دارد تا پزشک چشم تشخیص دهد که نیاز به لنزهای جدید است.
دو نوع اصلی برنامه تعویض برای لنزهای نرم:
تعویض روزانه
لنزهای تعویض روزانه هر روز با یک جفت جدید استفاده می‌شوند و به مدت 8 تا 16 ساعت ایمن هستند. استفاده مجدد از آنها ممکن است باعث تحریک یا عفونت چشم شود. این نوع لنز برای افراد دارای آلرژی مناسب است و خطر خشکی چشم و تحریک ناشی از محلول‌های لنز را کاهش می‌دهد.
تعویض برنامه‌ریزی‌شده
با این برنامه، لنزها را تمام روز استفاده کرده و قبل از خواب آنها را در می‌آورید. اما به‌جای دور انداختن آنها، شب‌ها آنها را تمیز کرده و نگهداری می‌کنید. با مراقبت صحیح، ممکن است بتوانید از همان لنزها تا ۳۰ روز استفاده کنید. هرگز نباید با لنزهای خود در شب بخوابید مگر اینکه استفاده مداوم برای شما تأیید شده باشند.
چه کسانی نباید از لنزهای طبی استفاده کنند؟
با اینکه لنزهای طبی مزایای زیادی دارند، اما ممکن است برای شما مناسب نباشند اگر:
– دچار بیماری خشکی چشم هستید.
– با عفونت‌های چشمی مکرر مواجه‌اید.
– آلرژی‌های شدید دارید.
– زمان زیادی را در محیط‌های پر از گرد و غبار یا بخارات سپری می‌کنید.
بیشتر بخوانید: نگاهی به فناوری لنز تماسی در سال ۲۰۲۲
لنز طبی برای چه افرادی مناسب است؟
لنزهای طبی به افراد مبتلا به انواع عیوب انکساری زیر کمک می‌کند:
- نزدیک بینی
- دوربینی
- دوربینی مرتبط با سن (پیرچشمی)
- آستیگماتیسم
انتخاب لنز طبی براساس میزان آستیگماتیسم و نوع قرنیه
- کمتر از 1 دیوپتر، چه مثبت و چه منفی، استفاده از لنزهای نرم
- بین 1.25 تا 2 دیوپتر، لنزهای نرم ممکن است مناسب باشند، اما بهتر است تحت نظر چشم‌پزشک استفاده شوند.
- بیش از 2 دیوپتر، ممکن است نیاز به استفاده از لنزهای سخت (یا لنزهای سافت توریک) باشد.
قوز قرنیه
برای قوز قرنیه، لنزهای سخت نفوذپذیر (GP) معمولاً گزینه مناسبی هستند تا شکل قرنیه را حفظ کرده و دید را بهبود دهند.
مزایا و معایب
مزایا
- دید بهتر و واضح‌تر: دید واضح‌تری نسبت به عینک‌ها ارائه می‌دهند چون بدون فریم و در تماس مستقیم با چشم هستند.
- پوشش راحت‌تر: بدون فریم هستند و برای فعالیت‌هایی مانند ورزش مناسب‌ترند.
- ظاهر زیباتر: تغییری در ظاهر ایجاد نمی‌کنند.
- عدم بخار گرفتگی: دچار بخار نمی‌شوند، که در شرایط مختلف آب و هوایی مفید است.
- میدان دید وسیع‌تر: میدان دید وسیع‌تری نسبت به عینک‌ها دارند و دید محیطی بهتری ارائه می‌دهند.
معایب
- نگهداری و مراقبت: نیاز به تمیز کردن و مراقبت منظم دارند و عدم رعایت بهداشت می‌تواند به عفونت‌های چشمی منجر شود.
- احساس ناراحتی: ممکن است در ابتدا باعث ناراحتی یا خشکی چشم شوند که با استفاده منظم بهبود می‌یابد.
- هزینه: هزینه‌های لنزها و محلول‌های تمیزکننده ممکن است در طولانی‌مدت بیشتر از خرید عینک‌ها باشد.
- خطرات بهداشتی: خطراتی نظیر عفونت‌های چشمی، التهاب و حساسیت‌های دیگر وجود دارد، به ویژه اگر به درستی مراقبت نشوند.
- مشکلات خاص: برخی افراد به دلیل شکل خاص چشم یا مشکلات دیگر نمی‌توانند از لنزهای طبی استفاده کنند.
به همین دلیل خرید عینک طبی یکی از روش های امن برای همه افراد است. برای خرید عینک طبی به فرشگاه عینک آفتابی و طبی صاپتیک استور مراجعه کنید.
خرید عینک طبی صاپتیک استور
بیشتر بخوانید: آموزش تصویری گذاشتن لنز و برداشتن لنز چشم + ۷نکته گذاشتن لنز
عوارض استفاده از لنز طبی
لنزهای طبی برخی ریسک‌ها را به همراه دارند. استفاده از لنزها می‌تواند خطر بروز عوارض زیر را افزایش دهد:
کراتیت میکروبی
عفونتی نادر اما جدی در قرنیه است که می‌تواند به دلیل استفاده طولانی‌مدت از لنزها یا عدم تمیز کردن کافی آنها ایجاد شود. موجودات میکروسکوپی مانند آمیب می‌توانند وارد چشم شده و آسیب برسانند. درمان سریع می‌تواند به بهبودی کمک کند، اما در موارد شدید ممکن است منجر به نابینایی یا نیاز به پیوند قرنیه شود.
خراش قرنیه
جراحتی است که ممکن است به‌تنهایی در عرض چند روز بهبود یابد. در موارد جدی‌تر، میکروب‌ها می‌توانند وارد ناحیه آسیب‌دیده شده و منجر به مشکلات اضطراری مانند زخم قرنیه شوند.
قرمزی و تحریک حاد چشم ناشی از لنز (CLARE)
زمانی رخ می‌دهد که چشم‌ها به دلیل خوابیدن با لنزهایی که برای شب طراحی نشده‌اند یا عدم تعویض به‌موقع لنزها، قرمز و تحریک می‌شوند. معمولا با توقف استفاده از لنزها برای مدتی برطرف می‌شود و پزشک ممکن است قطره‌های چشمی برای تسکین تجویز کند.
ورم پاپیلاری غول‌آسا (GPC)
این وضعیت باعث قرمزی، تحریک و تورم در سمت داخلی پلک می‌شود و ممکن است برآمدگی‌های کوچک نیز ایجاد کند. برای درمان GPC، نیاز است که به مدت چند هفته از لنزها استفاده نکنید و ممکن است به قطره‌ها یا پمادهای چشمی نیاز داشته باشید. استفاده از محلول‌های لنز بدون نگهدارنده نیز می‌تواند کمک‌کننده باشد.
نحوه استفاده ایمن از لنزهای طبی
در مرحله اول حتما از پزشک خود راهنمایی بگیرید. موراد زیر نیز می‌تواند عوارض ناشی را کاهش دهد:
شستن دست‌ها
قبل از لمس لنزها، دست‌های خود را به‌طور کامل بشویید و با یک حوله تمیز و بدون پرز خشک کنید. از صابونی استفاده کنید که فاقد لوسیون، روغن یا عطر باشد تا چشم‌های شما را تحریک نکند.
تمیز کردن لنزها و محفظه نگهداری
هرگز از آب یا بزاق برای تمیز کردن لنزها یا محفظه آنها استفاده نکنید. این مواد حاوی میکروب‌ها هستند. تنها از محلول تمیزکننده لنز استفاده کنید.
خودداری از تماس آب با لنزها
آب ممکن است حاوی میکروب‌های میکروسکوپی باشد که می‌تواند باعث عفونت‌های چشمی شود. هنگام شنا، حمام کردن یا استفاده از جکوزی، لنزها را نپوشید.
درآوردن لنزها قبل از خواب
مگر اینکه لنزها برای استفاده در طول شب تأیید شده باشند. افرادی که لنزها را در شب می‌پوشند، خطر بیشتری برای عفونت‌های چشمی دارند.
برنامه تعویض لنزها و محفظه آنها را دنبال کنید
پزشک شما خواهد گفت که هر چند وقت یکبار باید لنزها و محفظه نگهداری آنها را تعویض کنید.
چگونه لنزهای طبی را در چشم قرار دهیم؟
هرچه بیشتر از لنزها استفاده کنید، قرار دادن آنها آسان‌تر می‌شود.
- دست‌های خود را به‌طور کامل بشویید.
- انتخاب کنید که از کدام چشم شروع کنید: هر بار با همان چشم شروع کنید تا از مخلوط شدن لنزها جلوگیری کنید و از دست غالب برای انجام کار استفاده کنید.
- لنز را آبکشی کنید: لنز اول را از محفظه نگهداری بردارید و در کف دست خود قرار دهید. آن را با محلول شستشو (نه آب) شستشو دهید. اگر لنز را شب قبل تمیز کرده و در محلول نگهداری کرده‌اید، نیازی به شستشو نیست.
- لنز را روی انگشت اشاره خود قرار دهید و دقت کنید گرد و غبار یا پارگی نداشته باشد. همچنین، بررسی کنید که لنز وارونه نباشد. معمولا لبه‌های لنز وارونه به سمت بیرون است.
- با دستی که لنز را نگه داشته‌اید، پلک بالایی را نگه دارید. با انگشت وسط دست دیگر، پلک پایینی را محکم کنید.
- لنز را به سمت چشم خود بیاورید: به لنز و انگشت نگاه کنید. لنز را به آرامی روی قرنیه خود قرار دهید. تا زمانی که لنز در جای خود قرار نگرفته است، پلک نزنید.
- پلک‌ها را به آرامی رها کنید. چند بار پلک بزنید. علاوه براحساس راحتی، باید قادر به دیدن واضح از طریق لنز باشید.
- مراحل را برای چشم دیگر تکرار کنید.
چگونه لنزهای طبی خود را برداریم؟
- دست‌های خود را به‌طور کامل بشویید و خشک کنید.
- پلک پایینی خود را با انگشت وسط دست مورد نظر پایین بکشید.
- با نوک انگشت اشاره دست مورد نظر، به آرامی لبه پایین لنز را لمس کنید.
- در حالی که به سمت بالا نگاه می‌کنید، لنز را به سمت سفیدی چشم حرکت دهید.
- با انگشت اشاره و شست خود، به آرامی لنز را از روی سفیدی چشم بکنید.
نکاتی برای مبتدیان لنزهای طبی
باید لنزها را قبل از آرایش در چشم قرار دهید یا بعد از آن؟
همیشه از لنزها قبل از آرایش استفاده کنید. این کار خطر آلوده شدن لنزها به لوازم آرایشی یا گیر کردن آنها در چشم را کاهش می‌دهد. همچنین بهتر است استفاده از کرم دست یا بدن را تا بعد از قرار دادن لنزها به تعویق بیندازید.
آیا می‌توان با ناخن‌های بلند لنزها را گذاشت؟
ناخن‌های کوتاه به شما کمک می‌کند تا لنزها را راحت‌تر قرار داده و بردارید. اگر می‌خواهید ناخن‌های بلند داشته باشید، با پزشک خود در مورد نحوه ایمن کار با لنزها مشورت کنید.
اگر تصادفی با لنزها خوابیدید، چه باید کرد؟
همیشه سعی کنید قبل از خواب لنزها را درآورید مگر اینکه نسخه شما استفاده در طول شب را مجاز بداند. اگر تصادفی با لنز خوابیدید، نگران نباشید. پس از بیدار شدن، بررسی کنید که لنزها به راحتی حرکت می‌کنند. اگر چنین بود، آنها را درآورید و چند ساعت بیرون بگذارید. در غیر این صورت، ۱۰ دقیقه صبر کنید تا چشم‌ها مرطوب شوند یا از قطره مرطوب‌کننده استفاده کنید و سپس لنزها را بردارید.
آیا نسخه لنزهای طبی شما ممکن است تغییر کند؟
نسخه لنزهای طبی، مشابه نسخه عینک، ممکن است با گذر زمان تغییر کند. این تغییرات به دلیل تغییرات طبیعی بینایی در طول سال‌ها اتفاق می‌افتد. افراد زیر ۲۱ سال ممکن است نسخه‌های متغیری داشته باشند زیرا چشم‌های آنها همچنان در حال رشد است. افراد بالای ۴۰ سال ممکن است دچار پیرچشمی (تغییرات مرتبط با پیری در بینایی) شوند.
با متخصص چشم خود تماس بگیرید اگر:
– درد یا ناراحتی در یکی یا هر دو چشم دارید.
– قرمزی در یکی یا هر دو چشم مشاهده می‌کنید.
– به نور حساسیت دارید.
– بینایی شما به طور ناگهانی مبهم شده است.
– چشم‌های شما بیشتر از معمول آبریزش دارند.
– ترشح (مایع) از چشم‌های شما خارج می‌شود.
کدام لنز طبی برای چشمان من بهتر است؟
این کاملاً به شما و چشمانتان بستگی دارد. در معاینه چشم، متخصص به بررسی قدرت و شکل چشم‌های شما و دیگر جوانب می‌پردازد. وضعیت شخصی شما نیز در نظر گرفته می‌شود: مثلا اینکه می‌خواهید لنزها را در چه زمانی و با چه میزان تکرار استفاده کنید و در چه محیطی کار می‌کنید. بر اساس این ارزیابی‌ها، می‌توانید با همکاری متخصص، بهترین نوع لنز را انتخاب کنید. برای معاینه چشم یا مشاوره، به نزدیک‌ترین اپتومتریست خود مراجعه کنید.
منبع
https://my.clevelandclinic.org/health/articles/10737-contacts
https://www.coopervisionsec.eu/portfolio/medical-contact-lenses