درمان آستیگماتیسم منظم یکی از مهمترین حوزههای چشم پزشکی را تشکیل میدهد. در این زمینه از روشهای درمانی متعددی استفاده میکنند که هر یک از آنها در رفع این بیماری تاثیرگذار میباشند. در این روشهای درمانی، گاها از عملهای جراحی استفاده میکنند. و گاه این عارضه را با روشهایی به جز عملهای طبی برطرف شود. از جمله راهکارهایی که در درمان آستیگماتیسم منظم مورد استفاده قرار میگیرد، استفاده از لنزهای طبی، عینکهای مخصوص و… است که هر یک از آنها در طولانی مدت بر درمان و رفع این بیماری تاثیر میگذارند.در این مقاله قصد ما این است که روشهای درمان آستیگماتیسم منظم با عینک، لنز طبی و جراحی را مورد بحث و بررسی قرار دهیم. البته مهمترین نکته مراجعه به پزشک متخصص یا کارشناس اپتومتری برای تشخیص آستیگماتیسم و درمان آن می باشد. برای رزرو بینایی سنجی در اصفهان و رزرو بینایی سنجی در تهران کلیک کنید.
آستیگماتیسم منظم
این عارضه در اثر نامنظم بودن شکل و انهنای عدسی یا قرنیه چشم به وجود میآید و مشکلات بسیاری در زمینه بینایی برای افراد به وجود میآورد. این مشکلات شامل تاری چشم و دید افراد نیز میشود. پرتوهای نوری که به چشم افراد وارد میشوند، اغلب در دو نقطه کانونی به هم میرسند و این مسئله ایجاد کننده بیماری آستیگماتیسم است.
مهمترین علائم آستیگماتیسم چیست؟
در صورتی که به این بیماری مبتلا شده باشید، دیدتان همیشه تار میشود؛ در صورتی که به این بیماری اهمیت ندهید و برای درمان آستیگماتیسم منظم اقدامی نکنید، بیشک اختلالات بیشتری در بخش های مختلف بدن شما به وجود میآورد که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- این بیماری منجر به سردرد در فرد مبتلا میشود.
- بروز خستگی و کسلی نیز از عوارض ابتلا به آن است.
- در نظر داشته باشید که در صورت وسیع شدن این بیماری، لوچی یا دوبینی نیز در افراد به وجود خواهد آمد.
- چشم درد و تاری دید که از بدیهی ترین عوارض و آسیبهای این بیماری به شمار میروند.
آستیگمات نامنظم چیست؟
این بیماری نیز دستههای مختلفی دارد و هر یک از مدلهای آن عوارض و مشکلات خاص خود را در فرد مبتلا به وجود میآورند. در آستیگماتیسم منظم چشمی، نصف والنهارهای اصلی چشم همیشه با زاویه 90 درجه همراه هستند و این مسئله مشکلات بسیاری در دید و بینایی افراد به وجود میآورد. در این مدل چشمها، هر نصفالنهار، انحنای یکنواختی در چشم دارد. مدل منظم این بیماری نیز خود دسته بندی های به خصوصی دارد و در چند طبقه بندی اساسی جای میگیرد. برخی از این دستهها را در زیر مشاهده میکنید:
- مدل موافق قاعده یکی از مهمترین انواع این بیماری است که بیشتر در کودکان شیوع پیدا میکند و زاویه نصفالنهار در آن تقریبا 90 درجه است.
- مدل خلاف قاعده نیز در بین مهمترین انواع این بیماری جای میگیرد که بیشتر برای افراد مسن ایجاد خواهد شد و اختلالات وسیعی در سیستم بینایی آنها به وجود میآورد.
- مدل مایل نیز گاها برای برخی افراد پیش میآید. در این حالت فرم چشمها کمی کج است. این بیماری را به نام آستیگماتیسم مورب نیز میشناسند. در ادامه با روشهای آشنایی و تشخیص این بیماری بیشتر آشنا خواهید شد.
آشنایی با فرایند تشخیص آستیگمات
درمان آستیگماتیسم منظم در گرو تشخیص به موقع این بیماری است. در نظر داشته باشید که در صورت عدم تشخیص فرایند درمان آستیگماتیسم منظم نیز مشکلتر خواهد شد. در این زمینه از ابزار و آزمون های متعددی استفاده میکنند که یکی از مهمترین آنها تست حدت بینایی است. در این فرایند تشخیصی، فرد باید حروفی که در یک نمودار وجود دارند را خط به خط بخواند، این حروف در هر ردیف ریزتر و کوچکتر میشوند.
استفاده از چارتهای آستیگماتیک نیز در این زمینه توصیه میشود و فرایند درمان آستیگماتیسم منظم را نیز سادهتر میکند. در این روش درمانی از یک جدول شامل دایرههای درهم استفاده میشود که فرد باید آنها را از هم تشخیص دهد.
روش چشم سنجی نیز یکی از مهمترینها است و برای اندازهگیری شعاع قرنیه چشم مورد استفاده قرار میگیرد. این ابزار یکی از دقیق ترین روشهای تشخیص و درمان آستیگماتیسم منظم محسوب میشود. روش توپوگرافی قرنیه نیز در این خصوص مورد استفاده قرار میگیرد. از این روش برای کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با شکل و انحنای قرنیه استفاده میکنند. به این ترتیب شناخت به موقع بیماری برای درمان آستیگماتیسم منظم به سهولت انجام میگیرد.
آیا آستیگماتیسم خوب میشود؟
درمان آستیگماتیسم منظم یکی از مهمترین فعالیتهای چشم پزشکان در این حوزههای درمانی محسوب میشود. چشم پزشکان برای درمان و رفع این اختلالات از راهکارهای درمانی متعددی استفاده میکنند. پس میتوان به جرات گفت که بر مبنای علوم پیشرفته و تجهیزات گسترده امروزی، درمان این بیماری به سهولت انجام میگیرد. البته در صورتی که از ابزار هایی به جز عمل جراحی برای درمان آستیگماتیسم منظم استفاده شود، فرایند درمان کمی طولانی تر خواهد شد. برای رفع این بیماری فرایند درمانی به خصوصی طی میشود. برخی از این روشها را در ادامه بررسی میکنیم:
درمان آستیگمات چشم در خانه
درمان آستیگمات چشم در خانه ممکن است بسته به شدت و علت آستیگمات متفاوت باشد، اما در موارد ساده میتوانید از روشهای زیر استفاده کنید:
1. استفاده از عینک یا لنز: اگر آستیگمات شما خیلی شدید نیست، استفاده از عینک یا لنز میتواند کمک کننده باشد.
2. نور مناسب: مطمئن شوید که در محیطی با نور کافی کار میکنید، این میتواند کمک کننده باشد تا چشمهایتان بهتر بتوانند تمرکز کنند.
3. استراحت چشم: در صورت کار بر روی صفحه نمایش یا فعالیتهایی که نیازمند تمرکز بالا هستند، هر چند ساعت یک بار استراحت کوتاه برای چشمها خیلی موثر است.
4. تمرینات چشم: انجام تمرینات چشمی مانند چرخش چشم در جهتهای مختلف و فوکوس کردن بر روی اشیاء در فواصل مختلف میتواند به بهبود وضعیت آستیگمات کمک کند.
5. رعایت سلامت چشم: اطمینان حاصل کنید که چشمهایتان در شرایط بهداشتی مناسبی قرار دارند، مثلاً از اشک مصنوعی استفاده کنید و از تماس طولانی مدت با صفحه نمایشها پرهیز کنید.
با این حال، اگر آستیگمات شما بسیار شدید است یا عوارض جانبی دیگری دارد، حتماً باید با یک پزشک چشم مشورت کنید.
بهترین روش درمان آستیگماتیسم چشم
بهترین روش درمان آستیگماتیسم چشم بستگی به شدت و نوع آستیگماتیسم، وضعیت سلامتی عمومی فرد، و ترجیحات شخصی دارد. در زیر برخی از بهترین روش درمان آستیگماتیسم چشم آورده شده است.
1- درمان آستیگماتیسم با استفاده از تغذیه
درمان آستیگمات منظم در گرو مصرف گروههای غذایی مفید میباشد. برای این منظور آشنایی با برخی از موادی که تاثیر گذاری روشهای درمانی این بیماری را افزایش میدهند، ضرورت دارد. برخی از گروههای ویتامینها در زمینه درمان این بیماری تاثیر به سزایی بر جای میگذارند. شما میتوانید، هر یک از آنها را برای از بین بردن این اختلالات چشمی مورد استفاده قرار دهید و در روتین و برنامه غذایی روزانه خود به کار ببرید.
- استفاده از ویتامین A در درمان آستیگماتیسم منظم
تا کنون درمان قطعی برای این بیماری یافت نشده است و کلیه روشهای درمانی به صورت موقتی بر روی این بیماری تاثیر گذار میباشند؛ اما در صورتی که برخی از مواد غذایی مفید را در برنامه خود قرار دهید، تاثیرگذاری روشهای درمان آستیگماتیسم منظم نیز افزایش مییابد. از جمله این مواد غذایی میتوان به گروه ویتامینهای A اشاره کرد. این ویتامین در بسیاری از سبزیهای زمستانه مانند کدو، هویج و اسفناج به وفور یافت میشود. در صورتی که این خوراکیهای مفید در گروههای غذایی روزانه شما جای داشته باشند و در طول درمان از ورزشهای متناسب نیز استفاده کنید، بی شک این اختلالات در بدن شما به حداقل میرسند.
- مصرف ویتامین B در درمان آستیگماتیسم منظم
در نظر داشته باشید که استفاده از مواد غذایی مفید برای آستیگمات باید زیر نظر پزشک شما انجام شود. در صورتی که میخواهید با استفاده از غذاهای مفید بر روند درمان این بیماری تاثیر بگذارید، لازم است که حتما مصرف این سبزیجات را در برنامه خود افزایش دهید. گروه ویتامینهای ب نیز در این زمینه تاثیر گذار میباشند. این ویتامین ها در مواد غذایی مانند گوشت، ماهی سالمون، گوشت طیور، تخم مرغ، آواکادو و… نیز وجود دارند.
- استفاده از ویتامین c در درمان آستیگماتیسم منظم
غذاهای مفید برای چشم آستیگمات هر یک روند درمانی آن را سریعتر میکنند. استفاده از این ویتامین مفید نیز در این زمینه تاثیر به سزایی بر جای میگذارد. شما میتوانید، مقادیر بالایی پرتقال، سبزیهای سبز تیره و… را در برنامه غذایی خود جای دهید و از منابع غنی ویتامین سی آنها استفاده کنید. سبزی های سبز تیره مانند فلفل گروههای مختلفی از مواد معدنی را نیز در خود جای میدهند. از جمله آنها میتوان به منیزیم و کلسیم اشاره کرد که برای تقویت چشمها بسیار مفید میباشند.
همچنین استفاده از موادی مانند توت فرنگی در جذب بیشتر این ویتامین در بدن تاثیرگذار میباشد. برای تقویت دید چشم ها استفاده از مواد گوشتی، انواع لوبیا، منیزیم، دانههای سویا و کلسیم ماسیت و شیر و… نیز توصیه میشود. هر یک از این منابع غذایی تاثیر فوقالعاده ای بر کیفیت درمان آستیگماتیسم منظم، بر جای میگذارند.
2- درمان آستیگماتیسم با عینک
این روش یکی از سادهترین فرایندهای درمانی این بیماری محسوب میشود که بسیاری از چشمپزشکان نیز بر استفاده از آن تاکید میکنند. در این عینکها اغلب از لنزهای استوانهای شکل استفاده میکنند که تاری دید را به سرعت درمان میکند. چشمپزشکان برای اصلاح دید افراد از روشهای مختلفی استفاده میکنند که استفاده از عینک تک دید یکی از این روشها است. برای خرید عینک ابتدا باید نسخه ای که توسط پزشک متخصص یا کارشناس اپتومتری به شما داده می شود را به کارشناس عدسی نشان داده تا عینک شما را با نهایت دقت آماده کند. برای خرید عینک طبی و درمان آستیگماتیسم چشم با کارشناس عدسی ما درواتساپ یا چت آنلاین در ارتباط باشید. را این عینکها یا دوربین هستند و یا به صورت نزدیک بین تهیه میشوند. اما کسانی که مسنتر هستند، ممکن است بر اساس تجویز پزشک به یک عینک دو منظوره احتیاج داشته باشند که هم نزدیک بینی آنها را درمان کند و هم بر پیرچشمی تاثیر بگذارد.
3- درمان آستیگماتیسم با استفاده از لنزهای تماسی
درمان آستیگماتیسم منظم با استفاده از این مدل لنزها نیز به سهولت انجام میگیرد. این لنزها کمک شایانی در راستای بهبود بینایی افراد میکنند. با استفاده از آنها وسعت میدان دید افراد افزایش مییابد. استفاده از این لنزها با محدودیتهای بهداشتی مواجه است. در صورتی که این روش درمانی را به کار میبرید، باید به نظافت و بهداشتی بودن دائمی سطح آنها اهمیت دهید. این نوع لنز مستقیما بر روی چشم جای میگیرد. در میان آنها لنزهای نرم معمولی و لنزهای نرم مخصوص توریک از پر استفادهترین ها محسوب میشوند.
4- روش ارتوکراتولوژی برای درمان آستیگماتیسم منظم
در این روش برای درمان و بهبود این اختلال بینایی خاص، از برخی لنزهای تخصصی و سخت برای تغییر فرم قرنیه استفاده میشود. به این ترتیب بیماری به صورت ریشهایتر درمان خواهد شد. در این روش درمانی، بیمار برای ساعتهای مشخصی لنز را بر روی چشمهای خود قرار میدهد و در ساعات مشخصی آن را از روی چشم برمیدارد. در نظر داشته باشید که برای بهرهبری از نتایج درمانی این روش، باید مرتبا از آن استفاده کنید. با قطع استفاده از این لنزها، بیماری شما نیز مجددا باز میگردد و مشکلات تاری دید همواره گریبان گیرتان خواهند بود.
5- درمان آستیگماتیسم با لیزر یا لیزیک چشم
روشهای پی آر کی یا لیزیک نیز در این زمینه مورد استفاده قرار میگیرند که از عملهای جراحی مورد استفاده در فرایند درمان این بیماری محسوب میشود. در این روش، شکل قرنیه تغییر میکند تا این اختلال به کلی از بین برود. در این زمینه بافتهای لایهای چشم مورد نظر قرار میگیرند و بخشهایی از این لایهها در طول عمل لیزیک یا پی آر کی برداشته میشود. در سالهای اخیر از دستگاههای جدید لیزری برای درمان این عارضههای چشمی استفاده شده است.
ارزش این روش بیشتر از استفاده از عینکهای درمانی است. پس در پاسخ به این سوال که آیا آستیگمات با عینک درمان میشود، میتوان گفت که این روش برای درمان دائمی مورد استفاده قرار نمیگیرد؛ برای نتیجه بهتر از فرایند درمانی استفاده از عملهای لیزیک بیشتر توصیه میشود. به علاوه عوارض این روش درمانی نیز بسیار کمتر از سایر موارد است. مزایای این روش شامل بهبود کیفیت بینایی، کاهش وابستگی به عینک یا لنزهای تصحیحی، و افزایش راحتی در زندگی روزمره میباشد.
با این حال، این روش همچنین دارای مخاطرات و عوارض ممکنی است، از جمله عفونت، خشونت یا نزخرفی قرنیه، و دیدهای دوتایی. قبل از تصمیمگیری در مورد انجام این روش، مهم است که با یک پزشک چشم مشاوره کنید تا مزایا و معایب آن برای شما ارزیابی شود و تصمیم منطقیای در خصوص درمان آستیگماتیسم شما اتخاذ شود.
تفاوت آستیگمات و ضعیفی چشم
درمان آستیگمات منظم با روشهای درمانی مربوط به ضعیفی چشم تفاوتهای اساسی دارد. چرا که این دو بیماری دو مقوله جداگانه در صنعت چشم پزشکی محسوب میشوند؛ علائم این دو بیماری متفاوت هستند و هر یک از آنها عوارض متفاوتی در چشمهای افراد به وجود میآورند. در واقع بیماری آستیگمات بیشتر مربوط به تاری چشم است. اما تنبلی و ضعیفی چشم به معنای از دست دادن بخش بزرگی از بینایی است.
این بیماری با تحویز لنزها و عینکها و سایر روشهای درمان آستیگمات منظم و نا منظم برطرف نمیشود. این بیماری انواع مختلفی دارد و به شیوه های مختلفی در افراد نمود پیدا میکند. برخی از انواع تنبلی و ضعیفی چشم را در زیر مشاهده میکنید:
- از دست رفتن بینایی مرکزی به این معنا که یک نقطه کور در معرض دید افراد ایجاد میشود.
- از دست رفتن دید محیطی و جانبی که سبب میشود، محیط پیرامون به درستی دیده نشود.
- شب کوری و عدم دید در نقاط تاریک؛ این افراد در هنگام شب توانایی دید بسیار محدودی دارند.
- تاری دید نیز یکی از اختلالات رایج در این زمینه محسوب میشود.
- بینایی مبهم نیز در مواردی شیوع پیدا میکند که هر دو چشم یا یکی از آنها با یک لایه پوشیده میشود و دید افراد با اختلال مواجه خواهد شد.
روشهای مراقبت از چشم
آستیگمات تنها یکی از بیماریهای زمینهای چشم محسوب میشود. در رابطه با چشمها بیماریهای مختلفی وجود دارند که سلامت آنها را به خطر میاندازند. هر یک از این بیماری ها به دلایل مختلفی در چشم به وجود میآیند که یکی از مهمترین آنها دلایل ارثی و ژنتیکی است. اما روشهای مراقبتی بسیاری نیز وجود دارند که سلامت چشم ها را برای همیشه تضمین میکنند. از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
1- پلک زدن مکرر
اگر چه برای درمان آستیگماتیسم منظم و سایر بیماریهای تخصصی حوزه چشم پزشکی، از روشهایی مانند عینک، جراحی و… استفاده میشود، اما درمان برخی از اختلالات نیازی به این روشهای درمانی ندارد. پلک زدن یک روش ساده و ارزان برای مراقبت از چشمها است. با هر بار پلک زدن خستگی چشمهای شما برطرف شده و از فشار موجود بر چشمهای شما کاسته خواهد شد. شما میتوانید، با بستن چشم های خود برای چند ثانیه رطوبت لازم را در آنها ایجاد کنید.
این روش برای کسانی که در طول روز مدام از رایانه یا تلفن همراه استفاده میکنند، بهترین راهکار مراقبتی محسوب میشود و سلامت چشم های آنها را تضمین میکند. توصیه میکنیم، برای جلوگیری از آسیب رسیدن به چشمهای خود در اثر استفاده مکرر از این دستگاهها، هر 4 ثانیه یک بار پلک بزنید.
2- گردش چرخشی چشمها
درمان آستیگماتیسم منظم با استفاده از ورزشهای چشمی نیز در مدت زمان کوتاهتری حاصل میشود. اما این تمرینات برای چشمهای سالم نیز کارایی دارند. شما میتوانید با گردش و چرخش چشمهای خود به طرفین چپ، راست و بالا و پایین، یک ورزش چشمی مفید داشته باشید. به این ترتیب قدرت بینایی شما افزایش مییابد و سلامت چشمها نیز در سطح بالاتری تامین خواهد شد. این برنامه سفتی در عضلات چشم شما را نیز از بین میبرد و به این ترتیب از بروز مشکلات آتی در چشمها جلوگیری خواهد کرد.
3- تمرکز برای تقویت چشمها
یکی از راهکارهای درمانی برای داشتن چشمهایی سالم قدرت تمرکز است. برای این روش درمانی، به مدت چند دقیقه انگشتان خود را در رو به روی خود قرار دهید و یکی از آنها را به مدت چند ثانیه نگاه کنید. سپس نگاه خود را به یک شی در اطراف معطوف سازید. با انجام این روش تمرینی ساده، عضلات چشم شما تقویت میشوند و از بروز برخی مشکلات در آنها جلوگیری به عمل میآید.
4- شست و شوی چشمها
این روش مراقبتی هم بهداشتی بودن چشمهای شما را تضمین میکند و هم رطوبت چشمها را حفظ خواهد کرد. و هم اینکه در درمان آستیگماتیسم منظم توصیه میکنیم، هر شب قبل از خواب، یک بار چشمهای خود را با آب و مواد شوینده مخصوص بشویید. به این ترتیب هر گونه گرد و غبار و مواد اضافی که به چشمهای شما راه پیدا کرده باشند، از آنها خارج شده و از بروز انواع عفونتها و آسیبهای چشمی نیز جلوگیری به عمل میآید. توصیه میکنیم، در این روش حتما از آب ولرم استفاد کنید.
تفاوت آستیگمات و ضعیفی چشم
آستیگمات و ضعیفی چشم دو نوع مشکل متفاوت در چشم هستند. تفاوت آستیگمات و ضعیفی چشم را می توان به صورت زیر بیان کرد.
آستیگمات یک اختلال ناهنجاری نوری است که ناشی از عدم صحیح شکل قرنیه یا عدسی چشم است. در این مشکل، سطوح مختلف نوری به طور نامنظم وارد چشم میشوند و باعث تشکیل تصاویر تار و مبهم میشود.
در مقابل، ضعیفی چشم که شامل نزدیک بینی و دوربینی می باشد، باعث مشکل در تمرکز بر روی اشیاء در فواصل دورتر یا نزدیکتر میشود. این مشکلات معمولاً به علت طول نامناسب یا شکل نامناسب چشم، مثلاً طول بیشتر یا کم چشم، ایجاد میشوند.
در هر دو مورد، برای تشخیص و درمان بهترین راهکار مشاوره و بررسی توسط یک پزشک چشم است.