هیچ چیز آزاردهندهتر از این نیست که احساس کنید چیزی در چشمتان است. اما اگر چشمهایتان قرمز است و هیچ چیزی در آنها نمیبینید، ممکن است به دلیل آلرژی باشد. این علائم میتوانند به تنهایی ظاهر شوند، اما اغلب همراه با عطسه، آبریزش یا گرفتگی بینی ناشی از آلرژیهای بینی دیده میشوند. اگر چشمهایتان به خاطر حساسیت دچار قرمزی و پف شده، نگران نباشید، شما تنها نیستید؛ چرا که میلیونها نفر با این مشکل دست و پنجه نرم میکنند که به آن التهاب آلرژیک چشم میگویند. استفاده از کمپرس سرد میتواند راهحل سریعی برای کاهش علائم پیش از خروج از منزل باشد. برای تسکین طولانیمدت، باید بدانید چه چیزهایی باعث تحریک چشمهایتان میشود و علائم را درمان کنید.
حساسیت چشمی یا آلرژی چشمی چیست؟
افراد به طور طبیعی با آلرژی به دنیا نمیآیند، بلکه به مرور زمان به آلرژنهای مختلف حساسیت پیدا میکنند. آلرژی چشم واکنش ایمنی بدن است و زمانی رخ میدهد که چشم با مادهای تحریککننده به نام آلرژن تماس پیدا میکند. وظیفه سیستم ایمنی بدن این است که از بدن در برابر عوامل مضر مانند باکتریها و ویروسها محافظت کند. در آلرژی چشمی، سیستم ایمنی به اشتباه، آلرژن را بهعنوان یک ماده خطرناک تشخیص میدهد و به همین دلیل واکنش بیش از حد نشان داده و آنتیبادیهایی به نام ایمنوگلوبولین (IgE) تولید میکند. این آنتیبادیها به سلولهای چشم میروند و باعث میشوند که چشمها هیستامین و دیگر مواد شیمیایی را آزاد کنند تا از آنها محافظت کنند. این واکنش شیمیایی، علائمی را ایجاد میکند که با آلرژی چشم همراه است.
آلرژی چشمی ممکن است در هر زمان از سال اتفاق بیفتد، اما در فصلهای بهار، تابستان و پاییز، زمانی که درختان، چمنها و گیاهان شکوفا میشوند، بیشتر دیده میشود. نتیجه این واکنش، خارش، قرمزی و آبریزش چشم است.
علائم حساسیت چشمی
– خارش
– قرمزی در سفیدی چشم
– سوزش
– چشم اشک آلود
– حساسیت به نور
– پلکهای متورم به ویژه در صبح
در برخی موارد، آلرژی چشمی میتواند با آلرژیهای بینی نیز همراه باشد، که در این صورت، ممکن است علائمی مانند عطسه، خارش بینی، گرفتگی بینی و آبریزش بینی نیز مشاهده شود. آلرژی چشمی میتواند به تنهایی یا همراه با آلرژیهای بینی و شرایط پوستی آلرژیک مانند اگزما رخ دهد. تنها راه برای اطمینان از اینکه مشکل شما ناشی از آلرژی است، مراجعه به پزشک است.
چه چیزی میتواند باعث آلرژی چشمی شود؟
علت آلرژی چشمی تماس چشم با آلرژنهای موجود در هوا، محیط داخلی یا باز، است و شامل دود، شوره حیوانات، گرد و غبار و گرده گیاهان نیز میباشد. آلرژنها و محرکها میتوانند باعث التهاب آلرژیک ملتحمه (کنژنکتیویت) شوند.
عوامل محیطی تحریک کننده آلرژیهای چشمی:
- دگرده گیاهان
- کپک
- گرد و غبار
- شوره حیوانات
محرکهای ایجاد کننده آلرژی چشمی:
- دود سیگار
- عطر
- لنزهای تماسی
- محلولهای لنز تماسی
بیشتر قطرههای چشمی در بطریها حاوی نگهدارندهها هستند و استفاده مداوم و طولانیمدت از این قطرهها میتواند منجر به ایجاد حساسیت به این نگهدارندهها شود. توصیه میشود تا حد امکان از داروهای بدون نگهدارنده استفاده کنید تا خطر آسیب پذیری و حساسیت چشمی را کاهش دهید.
- لوازم آرایش
بسیاری از محصولات آرایشی شامل نگهدارندهها، عطرها، حلالها یا مواد دیگری هستند که نباید در ناحیه حساس دور چشم استفاده شوند. اگر با استفاده از یک محصول آرایشی جدید، عطر یا شوینده، دچار تحریک چشم شدید، فورا استفاده از آن را متوقف کنید.
انواع حساسیت چشمی
انواع مختلفی از آلرژی چشمی وجود دارد که ممکن است علائم آنها نسبت به علائم بینی غیرعادی به نظر برسد که در ادامه، آنها را معرفی خواهیم کرد:
ورم ملتحمه آلرژیک فصلی و چند ساله
ورم ملتحمه شایع ترین نوع آلرژی چشمی است. بیماران بسته به نوع گردههای گیاهی در هوا، علائم را در بهار، تابستان یا پاییز تجربه میکنند. علائم شامل این موارد هستند:
- خارش
- قرمزی
- سوزش
- آبریزش چشم
افراد مبتلا به التهاب ملتحمه آلرژیک فصلی (SAC) ممکن است تیرگی دایرهای زیر چشم (کشاینرهای آلرژیک) داشته باشند. پلکها ممکن است متورم شده و نورهای روشن میتوانند آزاردهنده باشند. علائم SAC معمولاً با آبریزش بینی، عطسه و گرفتگی بینی مرتبط با تب یونجه و سایر آلرژیهای فصلی همراه است. خارش ممکن است آنقدر آزاردهنده باشد که افراد به طور مکرر چشمهای خود را مالش دهند که این عمل میتواند علائم را بدتر کرده و احتمال بروز عفونت را افزایش دهد.
بیشتر بخوانید: شایع ترین بیماری چشم + راهنمای دقیق تشخیص
التهاب ملتحمه آلرژیک دائمی (PAC)
همانطور که از نامش پیداست، در طول سال ادامه دارد. علائم آن مشابه با SAC هستند، اما معمولا خفیفترند. این علائم ناشی از واکنش به ذرات گرد و غبار، کپک، شوره حیوانات خانگی یا دیگر آلرژنهای خانگی هستند، نه گردههای گیاهان.
التهاب ملتحمه بهاری (Vernal Conjunctivitis)
التهاب قرنیه و ملتحمه بهاری نوعی آلرژی چشمی جدیتر از SAC و PAC است. اگرچه این وضعیت میتواند در طول سال بروز کند، اما علائم آن ممکن است در فصول خاصی شدیدتر باشد. این التهاب معمولا در پسران نوجوان بروز پیدا میکند و علائم چشمی آن شدیدتر از علائم بینی است. حدود 75 درصد از بیماران نیز دچار اگزما یا آسم هستند. التهاب قرنیه و ملتحمه بهاری در صورتی که درمان نشود، میتواند به بینایی آسیب بزند.
علائم التهاب شامل این موارد میباشد:
- خارش
- تولید اشک زیاد و مخاط ضخیم
- احساس وجود جسم خارجی در چشم
- حساسیت به نور (فتوفوبیا)
التهاب قرنیه و ملتحمه آتوپیک
این نوع آلرژی عمدتا بر افراد مسنتر، بهویژه مردانی که سابقه درماتیت آلرژیک دارند، تأثیر میگذارد. علائم این نوع آلرژی میتواند در طول سال بروز کند و مشابه علائم التهاب قرنیه و ملتحمه بهاری است. التهاب قرنیه و ملتحمه آتوپیک در صورت عدم درمان، میتواند منجر به زخم قرنیه و آسیب به لایههای حساس آن شود.:
- خارش شدید
- سوزش
- قرمزی
- تولید زیاد مخاط ضخیم که ممکن است بعد از خواب باعث چسبیدن پلکها به هم شود.
التهاب ملتحمه آلرژیک ناشی از تماس
ممکن است ناشی از تحریک بهوسیله لنزهای تماسی یا پروتئینهای موجود در اشک که به سطح لنز میچسبند، باشد. علائم این التهاب:
- قرمزی
- خارش
- ترشح مخاطی
- – ناراحتی ناشی از لنز
التهاب ملتحمه پاپیلاری غولآسا (GPC)
این التهاب که به دلیل استفاده از لنزهای طبی یا تماسی ایجاد میشود، یک فرم شدید از التهاب ملتحمه آلرژیک ناشی از تماس است. در این وضعیت، کیسههای کوچک مایع یا برآمدگیها در لایه داخلی بالای پلک تشکیل میشوند.
علائم شامل:
- خارش
- تورم
- اشکریزش
- ترشح مخاطی
- دید تار
- تحمل پایین برای استفاده از لنزها
- احساس وجود جسم خارجی در چشم
تشخیص آلرژی چشم
برای تشخیص آلرژی چشمی، پزشک سابقه آلرژی را بررسی کرده و چشمان شما را معاینه میکند. این معاینه ممکن است ورم پلکها و گشاد شدن رگهای خونی را نشان دهد. پزشک ممکن است یکی از آزمایشهای زیر را تجویز کند:
آزمایش خون
برای بررسی اینکه آیا بدن شما آنتیبادیها یا پروتئینهایی برای مقابله با آلرژنها تولید میکند.
آزمایش پوست
در این تست، پوست در معرض آلرژنهای خاصی قرار میگیرد و پزشک واکنش بدن شما را بررسی میکند. وجود برآمدگی قرمز و متورم نشاندهنده واکنش آلرژیک است. این تست به پزشک کمک میکند تا مشخص کند به کدام آلرژنها حساسیت بیشتری دارید.
حساسیت دور چشم و پلک چشم
درماتیت یا حساسیت دور چشم یک مشکل پوستی شایع است که با التهاب پلکها و پوست اطراف چشم نمایان میشود و میتواند به دلیل عوامل مختلفی مانند آلرژی به مواد آرایشی، محصولات مراقبت از پوست، گردهها، گرد و غبار، یا حتی برخی داروها ایجاد شود. این حساسیت معمولا با علائمی مانند خارش، قرمزی، تورم، خشکی، یا پوستهپوسته شدن پوست اطراف چشمها همراه است.
علتهای احتمالی
درماتیت تماسی آلرژیک (ACD)
شایع ترین علت درماتیت دور چشم است که عوامل مختلفی (مثل ترکیبات موجود در لوازم آرایشی چشم و عطر) در آن نقش دارند. درماتیت تماسی آلرژیک میتواند توسط پروتئینهای گیاهی یا حیوانی و مواردی مثل گردهها، مایتهای گرد و غبار، موی حیوانات و لاتکس ایجاد شود.
درماتیت تماسی تحریکی (ICD)
درماتیت تماسی ناشی از آسیب به پوست به دلیل اصطکاک، تغییرات دما، یا مواد شیمیایی (مثل خوشبوکننده هوا، لاک ناخن، بخار رنگ، چسب و …) است. ناحیه اطراف چشمها به دلیل نازک بودن نسبت به سایر قسمتهای بدن بیشتر تحت تأثیر قرار میگیرد.
درماتیت تماسی هوابرد
این نوع درماتیت زمانی رخ میدهد که پوست به ذرات معلق در هوا مانند گردهها، گرد و غبار، مواد شیمیایی یا آلودگیها حساسیت نشان دهد و باعث التهاب و تحریک نواحی حساس مانند دور چشم میشود.
درماتیت آتوپیک (اگزما)
اگزما نیز میتواند باعث درماتیت دور چشم شود و در مواردی که بیمار علائم دیگری از “سهگانه آتوپیک” مانند آسم و آلرژی دارد، باید به آن مشکوک شد. درماتیت آتوپیک به دلیل مجموعهای از عوامل مثل اختلالات سیستم ایمنی، ایجاد میشود.
چگونه از آلرژی چشمی جلوگیری کنیم؟
اولین روش برای مدیریت آلرژیهای چشمی، اجتناب از عوامل حساسیتزا است که علائم شما را تحریک میکنند.
فضای باز
– تا حد امکان در زمانهایی که میزان گردهها (معمولا در اواسط صبح و اوایل عصر) به اوج خود میرسد و همچنین در زمانی که باد گردهها را پخش میکند، در خانه بمانید.
– از پنکههای پنجرهای که گردهها و کپکها را به داخل خانه میکشانند، استفاده نکنید.
– زمانی که بیرون از خانه هستید، عینک یا عینک آفتابی بزنید تا میزان گردههایی که وارد چشمانتان میشود را به حداقل برسانید. مجموعهای گسترده از عینک آفتابی اصل و طبی در فروشگاه صاپتیک استور موجود است و میتوانید عینک مناسب خود را بهراحتی انتخاب کنید.
– سعی کنید چشمهایتان را نمالید، زیرا این کار باعث تحریک بیشتر آنها میشود و ممکن است وضعیتتان را بدتر کند.
فضای داخل خانه
– پنجرهها را بسته نگه دارید و از تهویه مطبوع در خودرو و خانه استفاده کنید. دستگاههای تهویه هوا نیز باید تمیز نگه داشته شوند.
– برای کاهش تماس با مایتهای گرد و غبار، به ویژه در اتاق خواب، از روکشهای ضد مایت برای بالشها، لحافها و تشکها استفاده کنید. رختخواب خود را دائما با آب داغ (حداقل 55 درجه سانتیگراد) بشویید.
– برای محدود کردن تماس با کپک، رطوبت خانه را پایین نگه دارید (بین 30 تا 50 درصد) و حمام، آشپزخانه و زیرزمین را مرتبا تمیز کنید. در مکانهای مرطوب مانند زیرزمین از دستگاه رطوبتگیر استفاده کنید. اگر کپک قابل مشاهده است، آن را با مواد شوینده و محلول 5 درصدی سفیدکننده تمیز کنید.
– کفها را با یک دستمال مرطوب یا طی تمیز کنید، نه با گردگیری یا جارو کشیدن خشک.
حیوانات خانگی
– بعد از دست زدن به حیوانات، فورا دستهای خود را بشویید. بعد از بازدید از دوستانی که حیوان خانگی دارند، لباسهای خود را بشویید.
– اگر به حیوان خانگی خانگی حساسیت دارید، تا حد امکان آن را از خانه دور نگه دارید. اگر برایتان امکان پذیر نیست، آن را از اتاق خواب دور نگه دارید تا هنگام خواب در معرض آلرژنهای حیوانی نباشید.
– اگر از سیستم گرمایش یا تهویه مرکزی استفاده میکنید، دریچههای هوا به اتاق خواب را ببندید. فرش را با کفپوش چوبی، کاشی یا لینولئوم جایگزین کنید که نگهداری از آنها برای جلوگیری از موی حیوانات آسانتر است.
در نهایت از آنجایی که بسیاری از عوامل حساسیتزای چشمی در هوا پخش هستند، همیشه نمیتوان از آنها اجتناب کرد. علائم خود را با پزشک آلرژیشناس مطرح کنید تا درمان مناسب برای شما تعیین شود.
بیشتر بخوانید: عفونت چشم | علائم، درمان و پیشگیری
درمان حساسیت چشمی
درمانهای آلرژی چشم میتوانند شامل موارد زیر باشند:
درمان دارویی حساسیت چشمی
مانند استروئیدها، آنتیهیستامینها، و داروهای ضداحتقان.
پماد یا کرمهای استروئیدی موضعی
در موارد شدیدتر، پزشک ممکن است کرم یا پمادهای استروئیدی ملایم برای کاهش التهاب و خارش تجویز کند. این محصولات باید فقط تحت نظر پزشک استفاده شوند تا از عوارض جانبی جلوگیری شود.
آنتیهیستامین
داروهای ضدآلرژی (آنتیهیستامینها) که واکنش آلرژیک را مسدود میکنند، میتوانند به کاهش علائم کمک کنند. اگر فردی از قبل بداند که در معرض آلرژنهایی مانند موی حیوانات (مثلا گربه) قرار خواهد گرفت، میتواند قبل از مواجهه با آن، داروی ضدآلرژی مصرف کند که معمولاً مفید است. قطره Pataday یک آنتی هیستامین و تثبیت کننده مات سل است که علاوه بر رفع خارش چشم، از آزاد شدن هیستامین اضافه خودداری میکند.
قطرههای چشمی
این قطرهها با کاهش ترشح هیستامین و دیگر مواد شیمیایی مسئول التهاب، علائم آلرژی مانند خارش و قرمزی چشم را تسکین میدهند و به بهبود سریعتر کمک میکنند.
واکسیناسیون آلرژی
اگر علائم با داروها بهبود نیافت، آمپولهای آلرژی میتوانند به تنظیم واکنش بدن شما به آلرژن کمک کنند و شدت واکنشهای آلرژیک را کاهش دهند. این روش به تدریج سیستم ایمنی بدن را به آلرژنها عادت میدهد تا حساسیت کمتری به آنها داشته باشد و به مقاومت طولانیمدت در برابر آلرژنها کمک میکند.
اشک مصنوعی
قطرههای اشک مصنوعی میتوانند به طور موقت مواد حساسیتزا را از چشم بشویند و همچنین چشمها که اغلب در حالت قرمز و تحریکشده خشک میشوند، مرطوب کنند،. این قطرهها ایمن هستند و میتوانند به هر تعداد بار که نیاز باشد استفاده شوند.
ضد احتقانها
قطرههای چشمی ضد احتقان بدون نسخه (OTC) با تنگ کردن رگهای خونی در چشم، قرمزی ناشی از آلرژیهای چشمی را کاهش میدهند. (توجه: این قطرهها نباید توسط افرادی که به گلوکوم مبتلا هستند استفاده شوند.) این قطرهها به صورت ساده یا همراه با یک آنتیهیستامین بدون نسخه موجود هستند که خارش را نیز بهطور اضافی تسکین میدهد. از آنجا که قدرت این قطرهها کم است، باید بهطور مکرر (چهار تا شش بار در روز) استفاده شوند.
درمانهای عمومی حساسیت چشمی
بهترین راه برای پیشگیری از آلرژی چشمی، دوری از آلرژنهایی است که باعث واکنشهای آلرژیک میشوند. این ممکن است شامل ماندن در خانه در زمانهای با میزان بالای گرده، کاهش گرد و غبار در خانه و استفاده از عینک آفتابی برای جلوگیری از تماس با گردهها باشد.
مرطوبکنندههای دور چشم
استفاده از کرمهای مرطوبکننده مناسب برای پوست حساس دور چشم میتواند به کاهش خشکی و سوزش کمک کند.
ویتامین C
دارای خواص ضدالتهابی است و میتواند به کاهش التهابهای چشمی کمک کند.
اسیدهای چرب امگا-3
اسیدهای چرب امگا-3 نیز میتوانند التهاب چشم را کاهش دهند و در مواد غذایی دریایی مانند ماهی سالمون، تن، ساردین، ماهی خالمخالی و قزلآلا یافت میشوند.
درمانهای خانگی حساسیت چشمی
- کمپرس سرد: گذاشتن یک پارچه تمیز و سرد روی چشمها به کاهش التهاب، خارش و قرمزی کمک میکند. کمپرس سرد میتواند تسکین سریع فراهم کند.
- قطرههای چشمی نمکی (سالین): شستشوی چشم با محلول آب نمک (سالین) به پاکسازی آلرژنها و ذرات تحریککننده از چشم کمک میکند.
- چای کیسهای سرد: چای کیسهای سرد (چای سبز یا سیاه) را برای چند دقیقه روی چشمها قرار دهید. ترکیبات موجود در چای خاصیت ضدالتهابی دارند و میتوانند خارش و التهاب را کاهش دهند.
- محیط تمیز و مرطوب: استفاده از دستگاه رطوبتساز در خانه برای کاهش خشکی هوا میتواند در جلوگیری از تشدید علائم آلرژی چشم مفید باشد.
- درمان بیشتر موارد درماتیت دور چشم بر اساس اجتناب از عوامل تحریککننده و تسکین علائم با استفاده از داروهای موضعی است. استفاده از تمام لوازم آرایشی و محصولات پوستی باید در ناحیه دور چشم متوقف شود.
- رعایت بهداشت چشم: از لمس و مالیدن چشمها خودداری کنید و دستهای خود را مرتب بشویید تا از ورود آلرژنها به چشم جلوگیری شود.
چه زمانی به چشم پزشک مراجعه کنیم؟
- اگر به علت آلرژی، مشکلات زیر را در چشمهای خود تجربه میکنید، ممکن است لازم باشد به چشمپزشک مراجعه کنید:
- خارش مداوم یا شدید چشمها: اگر خارش به شدت آزاردهنده است و با داروهای بدون نسخه بهبود نمییابد.
- قرمزی چشمها: قرمزی که به طور مداوم یا به طور پیوسته وجود دارد و با روشهای خانگی بهبود نمییابد.
- تورم چشمها یا پلکها: اگر چشمها یا پلکها به طور قابل توجهی متورم شدهاند و با استفاده از داروهای خانگی کاهش نمییابند.
- ترشحات چشم: اگر ترشحات چشم زیاد و زرد یا سبز رنگ باشند و باعث ناراحتی شوند.
- حساسیت به نور: اگر چشمها نسبت به نور بسیار حساس شدهاند و این مشکل با مراقبتهای معمولی بهبود نمییابد.
- مشکل در بینایی: اگر دچار مشکلاتی مانند تاری دید یا اختلال در بینایی شدید، نیاز به مشاوره فوری با چشمپزشک دارید.
در آخر، اگر آلرژی چشمی شما به شکل مداوم و شدید ادامه پیدا کند و کیفیت زندگی شما را تحت تأثیر قرار دهد، بهتر است با یک چشمپزشک مشورت کنید.
منبع
https://acaai.org/allergies/allergic-conditions/eye-allergy/
https://www.youtube.com/watch?v=KihgWYtEdbk
https://www.youtube.com/watch?v=PJjexLq9YwM
https://www.youtube.com/watch?v=hLXkK7MgTss
https://ab-eyes.com/how-to-prevent-and-manage-seasonal-eye-allergies/
سلام من چشمان قرمز شده از دو ماه بیشتر دوکتور برایم قطره چشم داد تاثیر نکرد با چای سیاه و چای کمیل هم امتحان کردم اما با چای سیاه هنوز امتحان نکردم.
سلام لطفا طبق دستور پزشک عمل کنید و مطابق با ساعت مشخص شده و سر وقت از قطره تون استفاده کنید. به هیچ وجه از چای استفاده نکنید.